Co to jest lokata?
Lokata to tzw. depozyt bankowy, jaki bank oferuje klientowi na podstawie zawartej z nim umowy. Praktycznie każdy bank w swojej ofercie posiada lokatę. Jej działanie polega na tym, że klient dokonuje wpłaty na rachunek lokacyjny w takiej wysokości, jaką ujęto w umowie. Następnie środki pozostają na rachunku przez określony umownie czas. Bank wówczas ma prawo do dysponowania pieniędzmi. Może je wykorzystywać do wypłat kredytów. Taki proces niesie korzyść dla klienta banku, ponieważ w czasie lokaty dochodzi do tzw. kapitalizacji odsetek. Na rachunku w ciągu umownie przyjętego czasu bank gromadzi odsetki. Do ich wypłaty wraz z depozytem dochodzi w momencie upłynięcia założonego terminu. W zależności od umowy w przypadku wcześniejszej wypłaty bank może wypłacić mniej odsetek lub całkowicie pozbawić klienta zysku.
Jak założyć lokatę?
O tym, kto dokładnie może założyć lokatę, mówi nam art. 49 Prawa bankowego. Zgodnie z przepisem banki mogą oferować lokatę:
- osobom prawnym;
- jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, jeżeli posiadają zdolność prawną;
- osobom fizycznym prowadzącym działalność zarobkową na własny rachunek;
- przedsiębiorcom;
- osobom fizycznym.
Przed założeniem lokaty należy określić swoje możliwości finansowe. Przez czas zamrożenia środków na koncie klient banku nie ma możliwości ich wykorzystania, zatem lepiej nie powierzać wszystkich posiadanych środków. Następnie należy porównać oferty dostępne na rynku, szczególną uwagę warto zwrócić na oprocentowanie lokaty oraz okres jej trwania. Po wyborze oferty należy zapoznać się z wymaganiami banku. W przypadku ich spełnienia pozostaje otworzyć lokatę. Wiele banków oferuje szybkie założenie lokaty online.
Jakie są rodzaje lokat?
Banki oferują różne lokaty, przed wyborem konkretnej warto zapoznać się ze wszystkimi typami lokat bankowych, by móc wybrać tę najkorzystniejszą. Jakie są główne rodzaje lokat?
Lokata rentierska
To rodzaj lokaty, który umożliwia wypłatę odsetek od zgromadzonych środków jeszcze w trakcie trwania okresu, na jaki zawarto lokatę. Istotnym czynnikiem jest fakt, że lokata rentierska wymaga od klienta banku zwykle dużych nakładów finansowych, dlatego też korzystają z niej zwykle klienci zamożni.
Lokata jednodniowa
Lokata jednodniowa niegdyś była bardzo popularna ze względu na ominięcie konieczności opłacenia podatku Belki w wysokości 19%. Po zmianie przepisów dziś już nie ma takiego zastosowania ze względu na opodatkowanie, dlatego też niewiele banków obecnie oferuje ten typ lokaty.
Lokata terminowa
Poprzednia lokata mieści się w ramy właśnie lokaty terminowej. Cechą charakterystyczną tych lokat jest konkretny czas ich trwania, np. kwartał. W czasie obowiązywania lokaty klient banku nie może w żaden sposób korzystać ze zgromadzonych środków. Aby mieć dostęp do środków, konieczne jest zerwanie umowy z bankiem.
Lokata overnight
Lokata overnight to krótkoterminowa oferta, jeszcze krótsza od lokaty jednodniowej. Klient banku może wyznaczyć limit ponad który środki z jego konta bank przekaże na lokatę. Krótkoterminowość lokaty objawia się tym, że bank pobiera środki pod koniec dnia, a kolejnego już je zwraca wraz z odsetkami.
Lokata strukturyzowana
To jeden z nowych produktów bankowych. Lokata strukturyzowana składa się z kapitału początkowego oraz części opcyjnej do generowania dodatkowego zysku. Głównym zadaniem takiej lokaty jest nie tylko sam zysk, a ochrona powierzonego kapitału. Niezależnie od czynników, klient otrzyma gwarantowane 100% wkładu. Lokata strukturyzowana zwykle obejmuje lokaty długoterminowe.
Lokata automatyczna
Do założenia lokaty automatycznej dochodzi w momencie, przekroczenia przez klienta pewnej ustalonej kwoty na jego koncie oszczędnościowo-rozliczeniowym. Wówczas nadwyżka tej kwoty trafia właśnie do depozytu bankowego. To opcja dla tych klientów, których zarobki są perspektywiczne.
Lokata dynamiczna
W lokacie dynamicznej oprocentowanie ulega zmianie. W zależności od umowy z bankiem oprocentowanie lokat może z czasem rosnąć lub spadać. Umowa wyszczególnia stawkę oprocentowania wejściową i końcową.
Lokata negocjowana
Klienci, którzy są przez bank postrzegani jako wiarygodni i oferują wysoki depozyt, mogą wziąć udział w negocjacjach z bankiem. W ten sposób mogą uzyskać dla siebie korzystniejsze oprocentowanie lokaty niż te standardowo oferowane przez bank. Klient może liczyć na oprocentowanie wyższe nawet o 0,5 punktu procentowego do 1 punktu procentowego.
Lokata e-lokata i lokata mobilna
Oba rodzaje lokat cechują się możliwością ich założenia online. Lokatę mobilną można otworzyć za pośrednictwem aplikacji mobilnej. E-lokatę otwiera się przez system bankowości internetowej. Lokaty online ograniczają koszty banku związane z obsługą klienta, dlatego często oferują wyższe oprocentowanie od tradycyjnych.
Korzyści z prowadzenia lokaty
Lokaty bankowe to dobre zabezpieczenie dla osób, które obawiają się spadku wartości, czy kradzieży swoich oszczędności. To także rozwiązanie dla tych, którzy obawiają się ryzyka i nie chcą wchodzić w inwestycje, które oprócz zysku mogą również wygenerować straty. Należy jednak mieć na uwadze, że lokaty nie zapewniają wysokich zysków. Zysk uzależniony jest od wysokości oprocentowania, które zwykle nie jest wysokie, oraz kapitalizacji odsetek.
Zatem głównie lokaty stanowią sposób na ochronę własnych środków. Gwarantem bezpieczeństwa środków jest Bankowy Funduszu Gwarancyjny (BFG). Lokata przede wszystkim zabezpiecza środki przed inflacją. Zaletą lokat jest możliwość ich otwarcia już przy niewielkim kapitale, wystarczy nawet 500 zł. Natomiast wadą lokat bankowych jest fakt czasowego zamrożenia pieniędzy, w związku z czym klient nie ma możliwości dysponowania nimi w ciągu trwania lokaty.