Eksport – definicja
Eksport to nic innego, jak transfer różnych dóbr materialnych wytworzonych w danym kraju poza jego granice, a także poza jurysdykcję państwowych władz celnych. Jest to nie tylko transport, ale i sprzedaż towarów do innego kraju. Eksportowane mogą być np. towary, znaki towarowe, prawa autorskie, usługi, jak i kapitał. Zazwyczaj za eksport towarów i usług odpowiada eksporter – czyli podmiot gospodarczy, który specjalizuje się w tego typu działalności. Przeciwieństwem eksportu jest import, czyli przywóz towarów – nabycie towarów za granicą i sprzedaż na rynku krajowym.
Warto wspomnieć, że eksport towarów to dość ważny element, który wpływa na stan gospodarki kraju. Jego wysokość wręcz jest wskaźnikiem mówiącym o tym, jak wygląda kondycja gospodarcza danego państwa. Dlatego też spadek eksportu może hamować rozwój kraju, a także zwiększać bezrobocie, podczas gdy jego wzrost może działać zupełnie odwrotnie, czyli pozytywnie wpływać na wskaźniki kondycji gospodarczej i umacniać walutę danego kraju. W związku z tym niezwykle ważne jest wspieranie eksportu i jak największej sprzedaży towarów za granicę kraju.
Możemy mówić o eksporcie, który realizowany jest w skali mikro – mowa wtedy np. o jednej firmie produkującej jakieś towary – i makro – czyli dotyczącym danego państwa, które eksportuje do innych krajów. Co ważne, aby eksport faktycznie zaistniał, muszą zostać spełnione określone warunki. Jakie?
Eksport – jakie warunki musi spełniać?
Aby móc mówić o eksporcie, konieczne jest wypełnienie wszystkich wymogów określonych przepisami. Przede wszystkim głównym kryterium, które należy spełnić, aby transport dóbr uznano za eksport, jest sprzedaż i wywiezienie towaru poza teren Unii Europejskiej. Dlaczego poza teren Unii Europejskiej? Ponieważ dostawy, które są realizowane na jej terytorium, są kwalifikowane jako sprzedaż wysyłkowa lub wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Oprócz tego wywożony towar musi być potwierdzony przez urząd celny – graniczny dla terytorium wspólnoty europejskiej, a także dokonany w ramach opłacanej dostawy towarów. Tylko w przypadku spełnienia powyższych warunków można mówić o eksporcie.
Formy eksportu – jaki jest podział eksportu
Jeżeli chodzi o klasyfikację eksportu, to najczęściej dzielony jest on na pośredni i bezpośredni. Taki podział jest stosowany ze względu na kształtowanie się kanałów marketingowych w eksporcie. Czym więc różnią się między sobą te dwie odmiany eksportu?
-
Eksport pośredni – mówimy o nim wtedy, gdy dochodzi do sprzedaży produktów własnych za granicę, ale przez niezależnych pośredników. W przypadku eksportu pośredniego sprzedaż ma poniekąd charakter sprzedaży krajowej. Odbywa się to tak, że producent dostarcza towar, który następnie jest eksportowany do pośrednika – on przejmuje na siebie wszelkie koszty i ryzyko i to na nim spoczywa obowiązek znalezienia klienta. Ten rodzaj eksportu nie wymaga dużego kapitału.
- Eksport bezpośredni – jest przeciwieństwem pośredniego. W przypadku tego eksportu nie ma udziału pośredników, to producent danego towaru/usługi sam sprzedaje produkty własne. On podejmuje działania związane z transportem towaru za granice kraju i jego sprzedażą w innym państwie. Ten typ eksportu jest jednak obarczony większym ryzykiem handlowym. Nie tylko wymagany jest większy kapitał, choćby na wykupienie bądź stworzenie magazynu lub oddziału firmy za granicą, ale również niezbędne są dobre kontakty handlowe z kontrahentami, znajomość rynków i własny dział eksportu. Zazwyczaj z eksportem bezpośrednim mamy do czynienia w przypadku dóbr inwestycyjnych.
Eksport a podatek VAT
Jak wspomniano wyżej, eksport towarów to wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej, który musi być potwierdzony przez urząd celny i spełniać określone warunki. W eksporcie stawka VAT wynosi 0% – przy uwzględnieniu przepisów prawa podatkowego. Jednak aby mogła być ona zastosowana, zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o VAT, trzeba mieć dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej przed upływem okresu złożenia deklaracji VAT. Co w przypadku jeśli w tym terminie nie otrzymamy stosownego dokumentu? Wtedy należy zapłacić stawkę podatku VAT właściwą dla danego towaru i państwa.
Czytaj też:
Ukraińskie pociągi towarowe stoją pod granicą. Eksporterzy na nowo budują logistykę