Emerytura pomostowa to świadczenie, które ma przejściowy charakter. Jest to tzw. pomost pomiędzy świadczeniami nabytymi przed osiągnięciem wieku emerytalnego a prawem do emerytury przyznawanej na ogólnych zasadach. Od 1 stycznia 2024 r. obowiązują zmiany w przyznawaniu emerytur pomostowych, dzięki czemu prawo do świadczenia zyskają kolejne grupy pracowników. Kto skorzysta na zmianach i czy wpłyną one negatywnie na rynek pracy?
Co to jest emerytura pomostowa?
Emerytura pomostowa to świadczenie, które przysługuje osobom zatrudnionym przy pracach o szczególnym charakterze lub w szczególnych warunkach w pełnym wymiarze pracy. Za pracę w szczególnych warunkach uważa się m.in. prace pod ziemią, na wodzie i pod wodą, w powietrzu. Są też też ciężkie prace fizyczne, prace garbarskie, prace kierowców pojazdów uprzywilejowanych, operatorów żurawi wieżowych itd. Pełne listy zawodów uprawnionych do skorzystania z emerytury pomostowej znajdują się w załącznikach nr 1 i 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.
Dla kogo emerytura pomostowa?
Z emerytury pomostowej może skorzystać pracownik, który:
- urodził się po 31 grudnia 1948 r.,
- ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,
- osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat w przypadku kobiet i co najmniej 60 lat w przypadku mężczyzn,
- ma okres składkowy i nieskładkowy (staż ubezpieczeniowy) wynoszący co najmniej 20 lat w przypadku kobiet i co najmniej 25 lat w przypadku mężczyzn,
- przed 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze, które zostały określone w ustawie o emeryturach pomostowych (przepisy stosowane od 1 stycznia 2009 roku, z ustawy o emeryturach pomostowych) lub w ustawie emerytalnej (przepisy stosowane przed 1 stycznia 2009 r. z ustawy emerytalnej), co najmniej przez 1 dzień
- po 31 grudnia 2008 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z ustawy o emeryturach pomostowych, co najmniej przez 1 dzień.
Co się zmieniło od 1 stycznia 2024 r?
Od 1 stycznia 2024 roku z ustawy o emeryturach pomostowych zniknął warunek dotyczący wykonywania prac w szczególnych warunkach lub prac o szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r. Dzięki tej zmianie prawo do emerytury pomostowej mogą nabyć młodsze osoby, nawet te, które pracę w szczególnych warunkach rozpoczęły dopiero w 2008 roku. Oprócz tej zmiany pracownicy muszą jednak spełnić wszystkie pozostałe warunki, by otrzymać emeryturę pomostową.
Czy zmiany w emeryturach pomostowych wpłyną na rynek pracy?
Specjaliści od rynku pracy uważają, że zmiany w ustawie o emeryturach pomostowych nie wpłyną negatywnie na sytuację na rynku pracy. „Po uchyleniu wygasającego warunku prognozowana liczba osób, które będą mogły przejść na emeryturę pomostową wyniesie: w 2024 r. -7,3 tys., w 2029 r. – 4 tys., w 2033 r. – 4,8 tys”. – powiedział dla serwisu prawo.pl rzecznik prasowy ZUS Paweł Żebrowski.
Z emerytury pomostowej mogą skorzystać osoby, które spełniają wymienione kryteria, m.in. te dotyczące wieku. To oznacza, że młodsi pracownicy i tak nie skorzystają od razu z prawa do emerytury pomostowej, a ci, którzy zdecydują się na pobieranie świadczenia, najprawdopodobniej z powodu wieku i stażu pracy w szczególnych warunkach już i tak nie są w stanie wykonywać danej pracy.
Czytaj też:
Jest nowy pomysł na rentę wdowią. „Model kroczący"