Dynamiczny wzrost ilości towarów przewożonych drogą lądową, powrót użytkowników do środków komunikacji zbiorowej w aglomeracjach miejskich po pandemii, wciąż rosnące zapotrzebowanie na nowe pojazdy z alternatywnymi źródłami zasilania – oto czynniki, które w ostatnich latach diametralnie wpłynęły na proces identyfikowania potrzeb produktowych klientów. Z perspektywy wiodącego światowego producenta oszklenia dla branży mobility jakim jest Saint-Gobain, opracowywanie i wdrażanie innowacji jest kluczem do transformacji tej gałęzi rynku.
Mega trendy w branży mobility – co napędza dzisiejsze innowacje?
Dotychczas obowiązujące na rynku wymagania dotyczące oszklenia środków transportu były stricte ukierunkowane na dostarczanie standardowych rozwiązań, bez integrowania dodatkowych funkcji szyb. Przeszklenie dla pojazdów było wyposażeniem pełniącym głównie rolę zabudowy karoserii, zapewniającym dobrą widoczność, zgodną z wymaganiami homologacyjnymi, a przy tym w harmonijny sposób komponującym się z designem pojazdu.
Światowy trend na rynku mobilności diametralnie się jednak zmienił i to, co dotąd można było zobaczyć jedynie w pozaseryjnych prototypach pojazdów, dziś staje się obowiązującym standardem dla liderów rynku. I tak niezbędne dziś wyposażenie stanowią m.in. szkło z powłokami redukującymi emisję czy zapewnienie kompatybilności szyb z kamerami, wyświetlaczami HUD i systemami bezpieczeństwa ADAS, dedykowanymi pod konkretny wymóg klienta. Choć na tym oczywiście nie koniec.
Zwiększenie udziału przeszklonych powierzchni na pojazdach, poprawiających widoczność otoczenia dla kierującego i pasażerów, czy też umożlwiających detekcję dla autonomicznych systemów sterowania pojazdami, stawia przed producentami szyb nowe wyzwania. Oszklenie musi być multifunkcyjne, a do tego minimalizować oddziaływanie czynników atmosferycznych, wpływających na zużycie energii z baterii elektrycznych, potrzebnej np. do obsługi systemu klimatyzacji. Wszystko to rzecz jasna przy zachowaniu wymaganego komfortu i bezpieczeństwa w przestrzeni pasażerskiej.
Design szyb do nowoprojektowanych pojazdów odbiega od tego, co widzimy obecnie na ulicach naszych miast i jest skorelowany z oczekiwaniami operatorów flot pojazdów oraz użytkowników końcowych. Branża mobility idzie z duchem czasu, opracowując m.in. aerodynamiczne kształty ograniczające opory powietrza i wpływające na oszczędności zużycia energii oraz kosztów użytkowania taboru. Tendencja ta jest szczególnie widoczna na rynku autobusów i samochodów ciężarowych, gdzie wymagane powierzchnie szyb przednich będą wkrótce przekraczały wielkość 5m2 z niesymetrycznie rozlokowanymi promieniami gięcia. Ponadto, powierzchnie szyb bocznych, montowanych w pojazdach szynowych, tj. pociągach regionalnych i tramwajach czy w autobusach miejskich, mają w przyszłości pełnić rolę interaktywnej tablicy informacyjnej aktualizowanej w czasie rzeczywistym, komunikującej o kolejnych przystankach, przewidywanym czasie podróży, obecnej lokalizacji czy wolnych miejscach w danym przedziale pasażerskim.
Nie bez znaczenia jest również trend dążenia do zrównoważonego rozwoju poprzez redukcję emisji CO2 pojazdów, z którego wypływa kolejna potrzeba rynku zorientowana na obniżenie masy szyb. Z przeprowadzonych analiz wynika, iż redukcja grubości 1 mm szkła na powierzchni 1 mkw., skutkuje zmniejszeniem masy szyby o 2 kg. Kiedy pomnożymy to przez powierzchnię szkła na pojeździe autobusowym czy wagonie pociągu regionalnego, otrzymamy zmniejszenie wagi przeszklenia nawet o 25% (w odniesieniu do obecnie wykorzystywanych kompozycji szyb), a to znacząco przybliży nas do uzyskania zakładanych celów klimatycznych zrównoważonego transportu.
Opracowywanie innowacji w praktyce
Ciągły rozwój, pragmatyzm w działaniu i tworzenie produktów stanowiących wartość dodaną dla klientów, są wpisane w DNA organizacji, które chcą być pionierami na rynku.
W Saint-Gobain Sekurit Transport Division innowacje tworzone są w pięciu głównych obszarach: projekt wizualny (design), zrównoważony rozwój, bezpieczeństwo, łączność GSM oraz komfort użytkownika. Każdy z nich jest równie ważny i każdy stanowi obszar do poszukiwania zupełnie nowej wartości dla klienta.
Często kluczem do kreowania nowych i przełomowych rozwiązań jest metodologia „design thinking”, szczególnie skuteczna w identyfikacji przyszłych potrzeb klienta. Tworzenie innowacji jest w tym przypadku doświadczeniem wyjścia ze strefy komfortu połączonym z umiejętnością wyciągania wniosków i zobiektywizowanej oceny ryzyka w nowym projekcie.
Wdrażanie nowoczesnych rozwiązań to nierzadko praca na „żywym organizmie”, która wymaga sprawnego przepływu informacji na poziomie użytkownik – producent oraz natychmiastowej reakcji w przypadku zgłaszanych uwag. Przykładem może być niedawno realizowany projekt Saint-Gobain Transport Division z siedzibą w Żarach. Operatorzy pociągów zaobserwowali, iż szyby wyposażone w powłoki zmniejszające emisje w znaczący sposób zaburzają zdolność komunikacji pasażerów z uwagi na blokadę transmisji sygnału GSM przez tę powłokę. Zadaniem więc było opracowanie nowego rodzaju szyb bocznych pociągu przyjaznych dla technologii GSM (lepsza przenikalność fal), jednocześnie zapewniających komfort podróżnym (użycie nowych powłok ograniczających nagrzewanie się wnętrza pojazdu latem czy utratę ciepła w warunkach zimowych).
W wyniku realizacji prac badawczo-rozwojowych, związanych z transmisyjnością produktu, opracowana została technologia obróbki laserowej paneli szklanych, co pozwoliło na uzyskanie przełomowych parametrów oszklenia. Nowa technologia wyszła naprzeciw oczekiwaniom klientów a to spowodowało wzrost liczby zamówień. Dziś produkty wytworzone w fabryce w Żarach można spotkać, korzystając z infrastruktury kolejowej m.in. we Francji, Austrii, a nawet Kanadzie.
Innym obszarem dla tworzenia przełomowych innowacji są rozwiązania wspierające kierujących pojazdem. Jednym z bardziej istotnych problemów, z jakim muszą się oni mierzyć, jest efekt odbicia na przednich szybach światła emitowanego wewnątrz pojazdu w warunkach nocnych, który powoduje zaburzenia widoczności. Opracowanie szkła wpływającego na redukcję tego zjawiska (technologia Saint-Gobain – Reflexcontrol) będzie kolejnym krokiem na drodze do zrewolucjonizowania środków transportu. W tym momencie produkty koncepcyjne przechodzą testy funkcjonalności w warunkach drogowych, z wstępnym wskazaniem na znaczącą poprawę komfortu pracy kierowcy i bezpieczeństwa użytkowników dróg.
Na linii horyzontu branży transportowej widoczne są już kolejne wyzwania związane z ciągłym rozwojem systemów mobilności, tworzeniem samochodów autonomicznych oraz z obecnym szczególnie w dużych miastach trendem współdzielenia (sharing economy). Dlatego tak istotne jest, by opracowywane przez inżynierów branży mobility innowacje wybiegały odważnie w przyszłość. Ci pracujący już dziś w Saint-Gobain myślą o integracji oświetlenia ambientowego w szybach dachowych czy implementacji szyb ze zmienną przeziernością widoczności (fotochromatycznych lub elektrochromatycznych). Wszystko wskazuje na to, że w kolejnych latach produkty te wpiszą się na stałe w codzienność użytkowników pojazdów.
Czekajmy na kolejne niesamowite osiągnięcia będące efektem dużych zasobów kreatywności użytych w służbie potrzeb klienta oraz użytkownika końcowego, opartych również na fundamencie troski o naszą planetę.
Autor: Andrzej Oduliński, Technical and Innovation Key Account Manager, Saint-Gobain Sekurit Transport Division
