Pojęcie klasy średniej w Polsce nie ma jednej, uniwersalnej definicji. Zmienia się ono w czasie i zależy przede wszystkim od poziomu dochodów. W XIX wieku do klasy średniej zaliczano głównie urzędników oraz właścicieli małych firm. Obecnie kryteria są bardziej rozbudowane, jednak nadal to wysokość zarobków jest kluczowym wyznacznikiem przynależności do tej grupy społecznej.
Niepełny obraz
Jak wskazuje „Dziennik Gazeta Prawna”, statystyki Głównego Urzędu Statystycznego nie oddają pełnego obrazu rzeczywistości. GUS w swoich analizach uwzględnia jedynie wynagrodzenia w firmach, które zatrudniają powyżej 10 osób. Oznacza to, że dane te dotyczą zaledwie około 38 proc. wszystkich zatrudnionych w Polsce. W praktyce oznacza to, że tzw. średnia krajowa nie odzwierciedla realnych zarobków większości obywateli.
Lepszym sposobem na określenie granic klasy średniej jest mediana wynagrodzeń. W sierpniu 2024 roku mediana miesięcznych pensji brutto wyniosła 6697,52 zł. To właśnie ten wskaźnik stanowi punkt wyjścia do wyznaczania przedziału dochodowego klasy średniej.
Zgodnie z definicją przyjętą przez OECD, do klasy średniej należą gospodarstwa domowe, których dochody mieszczą się w przedziale od 75 do 200 proc. mediany. Oznacza to, że w polskich warunkach osoba, która zarabia miesięcznie od 5023,14 zł do 13 395,04 zł brutto, może być zaliczana do klasy średniej.
Miesięczna pensja
Dla porównania, przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w grudniu 2024 roku 8821,25 zł. Było to o 9,8 proc. więcej niż rok wcześniej, choć eksperci liczyli na wzrost przekraczający 11 proc. W porównaniu z listopadem 2024 roku średnie zarobki wzrosły o 4 proc.
Warto jednak zauważyć, że jednocześnie spadło zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw. W grudniu 2024 roku liczba etatów wyniosła 6453,7 tys., co oznacza spadek o 0,6 proc. względem grudnia 2023 roku i o 0,1 proc. mniej niż miesiąc wcześniej.
Czytaj też:
Tyle zarabia się w Polsce. Takich danych jeszcze nie byłoCzytaj też:
Polacy sceptyczni wobec „bykowego". Jedna grupa może zaskakiwać