Bieńkowska przewodniczyła w Brukseli posiedzeniu ministrów na temat zaproponowanego przez Komisję Europejską w październiku pakietu rozporządzeń do polityki spójności UE w latach 2014-2020. Jedna z propozycji pakietu wprowadza tzw. zasadę warunkowości makroekonomicznej polityki spójności, która przewiduje wstrzymywanie dostępu do funduszy tej polityki, a w ostateczności nawet ich odbieranie krajom, które łamią zasady dyscypliny finansów publicznych zawarte w Pakcie Stabilności i Wzrostu. Sankcja ma dotyczyć wszystkich funduszy strukturalnych, a więc Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybołówstwa. W zasadzie fundusze te są dostępne dla wszystkich 27 państw UE, ale w większym stopniu dla tych biedniejszych, ponieważ poziom zamożności liczony w PKB na mieszkańca jest obecnie i pozostanie w budżecie 2014-2020 głównym kryterium ubiegania się o fundusze.
Podobna reguła istnieje już w obecnie obowiązujących regułach polityki spójności - przewiduje ona, że krajom można odbierać pieniądze za łamanie zasad dyscypliny finansów publicznych tylko z Funduszu Spójności. Ten fundusz przeznaczony jest dla krajów o PKB poniżej 90 proc. średniej unijnej, a więc także dla Grecji i Portugalii. - Ten środek musi być używany w ostateczności, jako "ultima ratio" - bronił nowej propozycji KE komisarz ds. polityki regionalnej Johannes Hahn. Zaznaczył, że np. w objętej kryzysem zadłużenia Grecji "raczej nie stosowano by tego artykułu, bo rząd tego kraju robi wszystko, żeby opanować sytuację". Hahn przypomniał, że UE niedawno wprowadziła w tzw. sześciopaku nowe surowe sankcje finansowe tylko dla państw strefy euro łamiących Pakt Stabilności i Wzrostu. KE mogłaby nałożyć karę na poziomie 0,5 proc. PKB w przypadku, gdyby któryś z krajów nie spełniał przyjętych kryteriów.
- Nie mamy odpowiedniego instrumentu dla krajów spoza strefy euro i dlatego zaproponowaliśmy, żeby wprowadzić taki instrument dla wszystkich państw członkowskich - wyjaśnił Hahn. Przyznał jednak, że poglądy państw na temat nowego instrumentu są bardzo zróżnicowane. Pomysł krytykują też korzystające z funduszy spójności regiony, argumentując, że to nie one odpowiadają za dług czy nadmierny deficyt krajowy, natomiast to regiony byłyby karane odcięciem od środków unijnych.
PAP, arb