Podatek od lokaty w Polsce – ile wynosi tzw. podatek Belki?

Zawsze warto pomyśleć o tym, w jaki sposób można pomnażać swoje środki. Nie trzeba posiadać dużego kapitału, by móc rozpocząć inwestycję. Niektóre produkty oszczędnościowe umożliwiają wpłatę nawet kilkuset złotych. Możesz zdecydować się na obligacje skarbowe, konto oszczędnościowe, fundusze inwestycyjne lub inne produkty dostępne w bankach i nie tylko. Jedną z prostych i bezpiecznych form inwestycji jest również lokata bankowa. Należy jednak pamiętać o tym, że w Polsce obowiązkowe jest zapłacenie podatku od lokaty. Ile wynosi? W jakich sytuacjach należy go uiścić? Co warto o nim wiedzieć?

Podatek od lokaty – co to takiego?

Płacenie podatków to zmora każdego, kto ma z nimi do czynienia. Niewiele osób ma świadomość, że w Polsce obowiązuje również podatek od oszczędności, w tym właśnie od lokaty bankowej. Podatek od lokaty, inaczej zwany podatkiem Belki, został wprowadzony w życie w 2002 roku jako podatek od dochodów i zysków kapitałowych. Jego pomysłodawcą był ówczesny minister finansów w rządzie SLD-UP Marek Belka. Daninę tę nazywa się więc od jego nazwiska. Bez względu na parametry lokaty oraz umowę klienta z bankiem, podatek ten obowiązuje każdego inwestora, który odniósł zyski na depozycie. Środki te są przekazywane państwu, a nie instytucji oferującej dany produkt oszczędnościowy.

Choć potocznie ten rodzaj daniny określa się jako podatek od lokat, w rzeczywistości należy go zapłacić od wypracowanych odsetek, a więc od zysku kapitałowego. Jest on liczony od kwoty odsetek, jakie udało się nabywcy zarobić na danym depozycie – a nie od całej kwoty oszczędności, jaka została zainwestowana.

Jak duży jest podatek od lokaty w Polsce?

Przejdźmy do najważniejszej kwestii, jaką jest wysokość podatku od lokaty w Polsce. Jest ona taka sama dla wszystkich produktów inwestycyjnych i obecnie wynosi 19 proc. Podatek Belki wyliczany jest na podstawie kwoty stanowiącej zysk z depozytu, a więc od wypracowanych na lokacie odsetek. Początkowo był on wyższy i wynosił 20 proc. Dwa lata po jego wprowadzeniu dokonano nowelizacji ustawy i obniżono podatek Belki do 19 proc., co jednak przełożyło się na to, iż oprócz depozytów i oszczędnościowych produktów bankowych, zaczął on obowiązywać również przy inwestycjach w papiery wartościowe.

Jak obliczyć podatek od lokaty bankowej?

Wysokość podatku od lokaty w Polsce jest uzależniona od wysokości wypracowanych odsetek. By go oszacować, w pierwszym kroku należy obliczyć zysk z lokaty, a więc to, ile odsetek zostanie dopisanych do kapitału. Pod uwagę trzeba wziąć następujące parametry:

• kwota depozytu – wysokość środków, jakie zostaną ulokowane na depozycie,
• okres deponowania środków – czyli czas trwania lokaty; na rynku można znaleźć lokaty krótkoterminowe, np. miesięczne, jak i trzymiesięczne, półroczne, roczne oraz kilkuletnie. Przed podjęciem decyzji o wpłacie środków na lokatę, należy dobrze przemyśleć, jaki okres będzie odpowiedni. Zerwanie lokaty przez deklarowanym czasem najczęściej skutkuje utratą wypracowanych dotąd odsetek.
• częstotliwość kapitalizacji odsetek – jest to częstotliwość doliczania odsetek do kapitału – im częściej występuje, tym można więcej zarobić,
• wysokość oprocentowania lokaty – banki oferują lokaty z różnym oprocentowaniem; warto zwrócić uwagę na to, by było ono jak najwyższe, bowiem od niego w dużej części zależy to, ile można zarobić na lokacie.
• wysokość podatku od lokaty – ten jest stały dla wszystkich rodzajów depozytów i wynosi 19%.
  

Przykładowo, klient wpłacił na lokatę 8 000 zł. Okres lokaty wynosi pół roku, czyli 180 dni, zaś oprocentowanie to 6% w skali roku. Do obliczenia zysku z lokaty niezbędne będzie wykonanie poniższej kalkulacji:

8 000 zł (kapitał) x 180 (dni) x 0,06 (oprocentowanie) / 365 (dni w roku) = 236,71 zł

Podatek od lokaty wyniesie zatem: 263,71 zł * 0,19 = 50,10 zł

Klient zarobi więc na lokacie 186,61 zł po odjęciu obowiązkowego podatku Belki.

Czytaj też:
20 lat podatku Belki. Niektórzy ekonomiści nie mają wątpliwości ws. jego przyszłości

Czy można uniknąć zapłaty podatku od lokaty?

Wielu oszczędzających zadaje sobie pytanie, jak uniknąć podatku Belki? Odpowiedź nie jest jednak dla nich satysfakcjonująca, bowiem nie ma takiej możliwości – w Polsce przyjęty został obowiązkowy podatek od lokat i nie da się go pominąć. Choć inwestorzy woleliby, by całość zarobionych środków trafiła na ich konto, całe 19 proc. zarobków trzeba oddać w ręce państwa. Jedynym sposobem na uniknięcie podatku od zysków inwestycyjnych jest skorzystanie z innych produktów umożliwiających pomnożenie kapitału. Do takich należą konta IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) oraz IKE (Indywidualne Konto Emerytalne), w przypadku których możliwe jest całkowite obejście obowiązującego podatku od zysku z oszczędności przy spełnieniu określonych warunków.

Kiedy naliczany jest podatek Belki?

Warto wiedzieć, że podatek Belki nie dotyczy tylko lokat terminowych oferowanych przez banki. Choć początkowo dotyczył on jedynie depozytów oraz kont oszczędnościowych, z czasem obarczono nim również inne produkty inwestycyjne. Należy tutaj wymieć również lokaty strukturyzowane, lokaty progresywne, indeksy giełdowe, akcje, inwestycje w waluty czy surowce. Wszelkie odsetki zarobione na tych instrumentach zostaną opodatkowane podatkiem od zysków kapitałowych.

Decydując się na zainwestowanie swojego kapitału, trzeba więc wziąć pod uwagę fakt, iż konieczne będzie odprowadzenie należnego podatku. Wiele osób korzysta z dostępnych w sieci narzędzi, np. kalkulatorów zysków z lokaty czy kalkulatora odsetek z lokaty, gdzie często brakuje informacji o tym, że od zysków należy jeszcze odjąć obowiązkowy podatek Belki wynoszący 19 proc. Dokonując takowych obliczeń, zawsze trzeba zatem odjąć podatek od uzyskanych odsetek, by oszacować rzeczywisty zysk netto z depozytu.

Jak zapłacić podatek od lokaty bankowej?

Jedyną dobrą stroną obowiązkowego podatku od lokaty jest fakt, iż nie trzeba go rozliczać i odprowadzać indywidualnie. Te zadanie należy do banku, który to zajmuje się rozliczeniem podatku. Takie procedury dotyczą jednak jedynie klientów indywidualnych. A więc po ich stronie nie leżą żadne dodatkowe czynności, jakie trzeba wykonać po wypłacie depozytu wraz z wypracowanymi odsetkami. Wyliczeniem podatku, odjęciem go od kwoty zarobionych odsetek i odprowadzeniem go do urzędu skarbowego zajmuje się bank.

Zarobek na lokacie a podatek dochodowy – jak rozliczyć?

Przedsiębiorcy zarabiający na lokacie, w tym osoby prowadzące działalność gospodarczą, muszą rozliczyć się z fiskusem samodzielnie. W tym przypadku bank nie pobiera kwot podatku z konta firmowego, a proces odprowadzenia daniny leży po stronie inwestora. Dla klientów firmowych środki zarobione na lokacie stanowią bowiem przychód z działalności gospodarczej. Od tego, jaką formę opodatkowania przedsiębiorca stosuje w swojej firmie, będzie zależała wysokość podatku z lokaty.

Inna wysokość podatku z lokat obowiązuje klientów firmowych stosujących podatek liniowy, inna przedsiębiorców rozliczających się według skali podatkowej, a jeszcze inna – tych, korzystających z ryczałtu. Bez względu na rodzaj opodatkowania w przedsiębiorstwie, podatek od lokaty należy rozliczyć w zeznaniu podatkowym i złożyć go w odpowiednim urzędzie skarbowym. Zysk z lokaty trzeba wpisać w odpowiednim polu dotyczącym źródła przychodów.

Zasada dotycząca konieczności umieszczania informacji o zyskach z depozytu w zeznaniu podatkowym została wprowadzona w 2015 roku. Jednoznacznie określono wówczas, że podatek od lokaty terminowej należy uwzględnić i rozliczyć w zeznaniu PIT lub CIT. Podatek ten trzeba kolejno umieścić w formularzu:

• PIT-36L – dla przedsiębiorców płacących podatek liniowy,
• PIT-36 – przedsiębiorcy rozliczający się według skali podatkowej,
• PIT-38 – możliwe jest wykazanie podatku w oddzielnym formularzu.

Czy osoby fizyczne muszą rozliczać się z podatku dochodowego z lokaty?

Wielu oszczędzających ma wątpliwości, co do tego, czy informacje o zarobionych na lokacie odsetkach należy zadeklarować jako przychód w urzędzie skarbowym. Klienci indywidualni nie muszą płacić podatku dochodowego PIT od zarobku na depozycie. Rozliczenie podatku Belki od lokat w Polsce leży po stronie banku – dla klientów indywidualnych. Nie muszą więc oni po raz kolejny deklarować swoich zysków w rocznym zeznaniu podatkowym. Obowiązek ten mają natomiast osoby prowadzące działalność gospodarczą.

Czytaj też:
Podatek Belki zostanie zlikwidowany? Rzecznik rządu zabrał głos