Cena obligacji skarbowych – w jaki sposób jest obliczana?

Cena obligacji skarbowych – w jaki sposób jest obliczana?

Pieniądze, zdjęcie ilustracyjne
Pieniądze, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Fotolia / Tomasz Zajda
Dłużne papiery wartościowe są emitowane przez Skarb Państwa. Jego obowiązkiem jest również ich wycena. W jaki sposób ustala się cenę obligacji skarbowych?

Obligacje skarbowe, czyli dłużne papiery wartościowe, polegają na pożyczce środków emitentowi. W Polsce emitentem jest Skarb Państwa, a obligatariuszem, czyli nabywcą – obywatel udostępniający państwu swoje środki. Co wpływa na cenę obligacji skarbowych? Na jakiej podstawie jest ona ustalana? Sprawdź szczegóły.

Czym są obligacje skarbowe?

Obligacje skarbowe to środki z pożyczki udzielanej państwu przez obligatariuszy. Mogą zostać przeznaczone np. na bieżące wydatki państwowe czy rozwój nowych inwestycji. Emitent musi oddać posiadaczowi wpłacone środki wraz z odsetkami w wyznaczonym terminie. To, jaka będzie wysokość odsetek, zależy od rodzaju i typu obligacji – dostępne są np. obligacje 3-miesięczne ze stałym oprocentowaniem, obligacje indeksowane inflacją czy obligacje rodzinne – a także od ich oprocentowania oraz częstotliwości kapitalizacji i wypłaty odsetek.

Co wpływa na cenę obligacji skarbowych?

Na cenę obligacji skarbowych, ale również pozostałych obligacji, ma wpływ cały szereg czynników. Jednym z głównych czynników jest aktualna wysokość stóp procentowych. W Polsce stopy procentowe są ustalane przez Narodowy Bank Polski. W okresie trwania pandemii koronawirusa były one na rekordowo niskim poziomie, na czym ucierpiały przede wszystkim produkty oszczędnościowe z uwagi na niskie oprocentowanie – w dobrej sytuacji byli jednak kredytobiorcy, którzy cieszyli się niskimi ratami swoich zobowiązań. Przy niskich stopach NBP brakowało chętnych na zakup obligacji skarbowych, przez co banki centralne skupowały obligacje za drukowany pieniądz. Obecnie stopy procentowe są na rekordowo wysokim poziomie, co przekłada się na wyższe zyski, które można otrzymać, decydując się na produkty oszczędnościowe cieszące się ponownie zainteresowaniem.

Kolejnym czynnikiem mającym wpływ na cenę obligacji skarbowych jest poziom inflacji. Od panującej inflacji zależy aktualna rentowność obligacji. Przy ich wycenie należy wziąć pod uwagę obecny, jak i przyszły poziom inflacji, by móc obliczyć, czy przewidywana inflacja nie przewyższy tego, co oferuje emitent. Jeśli będzie ona wyższa od możliwego zysku z zakupu obligacji, spadek zainteresowania tego rodzaju produktem inwestycyjnym znacznie spadnie.

Nie da się ukryć, iż sytuacja panująca na rynku finansowym oraz w gospodarce państwa również reguluje cenę obligacji skarbowych. Z uwagi na to, że jest to jeden z najbezpieczniejszych sposobów na pomnożenie swoich oszczędności, inwestorzy decydują się je nabyć nawet, gdy sytuacja na rynkach finansowych nie jest optymistyczna. Wówczas inwestowanie w bardziej ryzykowne metody pomnażania kapitału nie jest opłacalne, bowiem możliwa jest strata części lub całości kapitału. Obligacje skarbowe prawie zawsze są bezpieczne, dlatego ich emitent może zrezygnować z wyższego oprocentowania w przypadku niestabilnej sytuacji rynkowej, gdyż ma pewność, że i tak będzie miał chętne osoby na ich zakup.

Na cenę obligacji skarbowych wpływają również waluty obce. Największe oddziaływanie ma aktualna wartość dolara, euro oraz funta brytyjskiego.

Notowania obligacji skarbowych

Obrót obligacjami w Polsce odbywa się w systemie Catalyst. Można w nim znaleźć różnego rodzaju obligacje, które umiejscowione są na czterech platformach. Podzielone są na dwie części – dwie platformy przeznaczone są dla klientów detalicznych, zaś dwie pozostałe są prowadzone w formie rynku regulowanego giełdowego oraz Alternatywnego Systemu Obrotu. Z obligacji działających w formie regulowanego rynku pozagiełdowego i ASO mogą skorzystać klienci hurtowi. Inwestorzy mogą tam znaleźć notowanie obligacji skarbowych oraz notowanie obligacji nieskarbowych, do których należą m.in. obligacje bankowe, korporacyjne, zamienne czy komunalne.

Jak obliczana jest cena obligacji skarbowych?

W celu obliczenia i ustalenia ceny obligacji, analizuje się różne kryteria, które należy wziąć pod uwagę podczas wyceny. Należą do nich:

  • cena nominalna – jest to wartość obligacji odpowiednia dla dnia zakupu,
  • wysokość odsetek – czyli tzw. kuponów – wpływa na nie wysokość oprocentowania oraz częstotliwość kapitalizacji odsetek,
  • data zakupu obligacji – okres w którym obligatariusz może nabyć papiery,
  • data sprzedaży – okres przypadający na wykup przez emitenta,
  • rentowność – oczekiwany zysk z inwestycji.

Wzór na cenę obligacji skarbowych

W przypadku obligacji skarbowych, które są oprocentowane, oblicza się ich cenę rozliczeniową, czyli cenę brudną. Jest to kwota, jaką emitent będzie musiał zapłacić ich nabywcy, czyli inwestorowi. Wówczas stosuje się odpowiedni wzór matematyczny, który uwzględnia inne koszty związane z inwestycją. Wzór ten wygląda następująco:

DP = CP + AI

DP – dirty price, czyli cena brudna, rozliczeniowa
CP – clean price, czyli cena czysta – jest to koszt zakupu obligacji uwzględniający cenę rynkową
AI – accrued interest, czyli odsetki należne do zapłaty nabywcy

Ile kosztuje obligacja skarbowa?

Obecnie koszt zakupu obligacji skarbowej wynosi 100 zł. Jest to cena jednostkowa, która nie jest uzależniona od liczby i rodzaju nabywanych obligacji Skarbu Państwa. Inwestor może samodzielnie zadecydować, jaką liczbę obligacji chce nabyć, co jest oczywiście zależne od ilości posiadanego kapitału. Minimalna wysokość inwestycji może wynosić 100 zł, bowiem tyle obecnie kosztuje jedna obligacja skarbowa.

Czytaj też:
Kredytobiorca - kim jest i jakie są jego obowiązki?

Autor:
Źródło: WPROST.pl