Obliczając zdolność kredytową, bank muszą uwzględniać stopy procentowe wyższe o 5 punktów procentowych niż rzeczywiście obowiązujące. Takie restrykcyjne zasady obowiązują od wiosny 2022 roku i mają na celu ograniczenie liczby kredytobiorców w niepewnej sytuacji, jaka panuje na rynku. Komisja Nadzoru Finansowego, która narzuciła tę zasadę, chce ochronić kredytobiorców przed skutkami możliwych dalszych podwyżek stóp, ale przy okazji sprawiła, że bardzo spadła zdolność kredytowa polskich rodzin.
Mniej kredytów hipotecznych to mnie wybudowanych mieszkań
Przełożyło się tona mniejszą liczbę kredytów hipotecznych, a co za tym idzie – zakupy nieruchomości przez osoby fizyczne. W listopadzie 2022 roku banki udzieliły łącznie 6,6 tys. kredytów hipotecznych, co oznaczało spadek o 69,6 proc. w porównaniu do sytuacji sprzed roku. W grudniu liczba wnioskujących o kredyt mieszkaniowy spadła w ujęciu rocznym o około 63 proc. – do 33,16 tys. osób. Wcześniejsze miesiące były podobne pod względem wynikowym.
Dla osób, które chcą kupić mieszkanie, największy problemem jest dziś nie cena metra kwadratowego (ta od wielu miesięcy utrzymuje się na stałym poziomie. Nieruchomości są drogie, ich ceny bardzo uciekły przeciętnemu wynagrodzeniu, niemniej skończyły się, przynajmniej na jakiś czas, podwyżki), lecz brak dostępu do kredytów. Wielu wnioskodawców wprawdzie dostało decyzję o przyznaniu kredytu, ale na kwotę dużo niższą niż wnioskowali.
Alior Bank uwzględni wpływy z programu Rodzina 500+
Jak w tej sytuacji zwiększyć zdolność kredytową klientów? Uwzględniając w dochodach świadczenia w programie Rodzina 500+. Robi to niewiele banków, a do grona dołączył w grudniu Alior Bank. Powiedział o tym w rozmowie z „Dziennikiem Gazetą Prawną” prezes Grzegorz Olszewski. – Jesteśmy jednym z pierwszych banków, które tak robią. To ma duże znaczenie dla zdolności kredytowej rodzin z dziećmi – podkreślił.
Olszewski był pytany, jakiego popytu na kredyty spodziewa się w tym roku.
– Popyt jest ściśle skorelowany z wysokością stóp procentowych i zdolnością klientów do zaciągnięcia zobowiązań. Pamiętajmy, że ciągle obowiązuje bufor 5 procent przy badaniu zdolności. To w połączeniu z wysokimi stopami powoduje, że zdolność kredytowa jest ograniczona. Choć staramy się dokonywać zmian, które mają przeciwdziałać temu negatywnemu zjawisku – wskazał Olszewski.
Co z nieruchomościami w 2023 roku?
Polski Związek Firm Deweloperskich (PZFD) szacuje, że w 2022 roku łączna liczba rozpoczynanych inwestycji deweloperskich będzie mniejsza o 32-33 proc. względem 2021 roku. Na ten rok organizacja prognozuje kolejne spadki na poziomie 30-40 proc.
– Szacuje się, że skala załamania względem 2021 roku wyniesie nawet ponad 50 proc., co oznacza, że zamiast 166 tysięcy mieszkań, rozpoczniemy budowę ok. 70-80 tysięcy nowych lokali – podaje PFZD.
Organizacja powołuje się na ankietę przeprowadzoną wśród części swoich członków. Wynika z niej, że niemal 100 proc. badanych planuje ograniczyć nowe inwestycje.
– W najbliższym czasie inwestorzy będą decydować się na realizację lepiej zlokalizowanych projektów, które z reguły cieszą się większym zainteresowaniem klienta gotówkowego. W razie ewentualnego niepowodzenia sprzedaży, tak umiejscowione inwestycje będą mogły zasilić rynek najmu. Takiej poduszki bezpieczeństwa nie będą miały projekty gorzej skomunikowane, położone na obrzeżach, stąd ich realizacja może okazać się zbyt ryzykowna i zostanie odłożona na czas poprawy rynkowej koniunktury – podkreśla Patryk Kozierkiewicz, ekspert PZFD.
Czytaj też:
„Pierwsze mieszkania” Buda: Cwaniaków będziemy eliminowaćCzytaj też:
Sprzedaż mieszkań się złamała. Przed nami trudny rok