Podniesienie wieku emerytalnego to temat, którego politycy unikają jak ognia. Nawet jeśli czują, że jest to konieczne i podniesienie wieku (a co najmniej zrównanie wieku kobiet i mężczyzn – w górę) to kwestia czasu, to nie mówią o tym głośno. Politycznie zbyt wiele mogą na tym stracić – wystarczy przypomnieć, jak stopniał elektorat Platformy Obywatelskiej po tym, jak w czasach pierwszego rządu Donalda Tuska podniosła wiek.
Wiek emerytalny: 60 lat dla kobiet i 65 dla mężczyzn
Na szczerość mogą sobie pozwolić naukowcy, którzy zajmują się demografią i systemem ubezpieczeń społecznych. Otwarcie o konieczności podniesienia wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn mówi prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak, dyrektor Instytutu Statystyki i Demografii SGH.
– W Polsce zmniejsza się liczba ludności. Programy wspierające zwiększanie dzietności to za mało, by odwrócić niekorzystne trendy. Podwyższenie wieku emerytalnego będzie konieczne, żeby w dłuższej perspektywie utrzymać stabilny system ubezpieczeń – powiedziała kilka miesięcy temu w rozmowie z Polską Agencją Prasową.
GUS prognozuje, że w 2060 r. liczba ludności w Polsce wyniesie 30,9 mln. Do tego czasu znacząco wzrośnie m.in. współczynnik starości demograficznej, czyli relacja liczby osób w wieku 65 lat i więcej do ogólnej liczby ludności. Współczynnik ten wzrośnie z 20,9 proc. w 2025 r. do 32,6 proc. w 2060 r. W dużych miastach odsetek osób w wieku powyżej 65 lat wyniesie od ok. 29 proc. do 40 proc.
Kraje UE musza zmierzyć się z problemem emerytalnym
Jednym ze sposobów zaradzenia tej sytuacji jest zwiększenie dzietności, czyli zachęcenie Polaków do tego, by mieli więcej dzieci. Przykłady z ostatnich lat dowiodły jednak, że możliwości państwa w tym zakresie są ograniczone, bo zachęty finansowe nie działają. Program Rodzina 500+ nie zwiększył dzietności, za to odciążył nieco rodziny. Prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak nie wiąże też dużych nadziei z programem „Aktywny rodzic”, który wystartuje jesienią tego roku.
Według prof. Chłoń-Domińczak jednym z kluczowych wyzwań jest potrzeba podniesienia wieku emerytalnego. Przypomnijmy, że obecnie wynosi on w Polsce 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
W krajach Unii Europejskiej podnoszenie wieku emerytalnego jest standardem, a w wielu państwach wiek ten rośnie wraz z tym, jak zmienia się długość trwania życia. - Standardem jest 67 lat dla obu płci. W niektórych krajach będzie to ponad 70 lat w niedługiej perspektywie – twierdzi ekspertka.
Jej zdaniem podniesienie wieku emerytalnego jest niezbędne i konieczne, żeby w dłuższej perspektywie utrzymać stabilny system ubezpieczeń i transferów społecznych w Polsce.
Zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Co o tym sądzą Polacy?
W kwietniu zapytaliśmy Polaków, czy są zwolennikami zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Wyniki badania mogą zaskakiwać. Na pytanie „czy wiek emerytalny kobiet i mężczyzn powinien zostać zrównany?", 46,8 proc. ankietowanych odpowiedziało „tak", a 42,5 proc. było przeciw. Co dziesiąty uczestnik badania nie ma w tej sprawie zdania.
Nie zaskakuje fakt, że za zrównaniem wieku emerytalnego częściej opowiadają się mężczyźni. Na „tak" jest 57,4 proc. respondentów (31,6 proc. było przeciw), podczas gdy wśród pań odsetek odpowiedzi twierdzących wyniósł 37,3 proc. (52,2 proc. przeciw).
W podziale na wiek, zwolennikami zrównania wieku emerytalnego są najmłodsi respondenci (18-24 lata), wśród których odsetek odpowiedzi na „tak" wyniósł 56 proc. (37,9 proc. było przeciw). Im starsza grupowa wiekowa, tym mniejszy entuzjazm wobec tej koncepcji. W gronie ankietowanych 50 plus, za zrównaniem wieku emerytalnego opowiedziało się 40,1 proc. badanych (50 proc. przeciw).
Zrównania wieku emerytalnego najczęściej chcą osoby z zarobkami powyżej 7000 zł netto (59,2 proc.), mieszkańcy miast liczących 200-499 tys. osób (52,3 proc.) i – co może zaskakiwać – badani z wykształceniem podstawowym/gimnazjalnym (51,8 proc.).
Czytaj też:
Czy wiek emerytalny powinien zostać zrównany? Zaskakujące wyniki sondażu dla „Wprost"Czytaj też:
Jak zwiększyć wysokość emerytury? Tak to zrobili rekordziści