Na świecie wzrasta zarówno liczba osób starszych, jak i ich udział w populacji. Proces starzenia się społeczeństwa w pierwszej kolejności rozpoczął się w krajach o wysokim dochodzie, jednak, jak wskazuje WHO, obecnie to w krajach o niskim i średnim dochodzie najbardziej widoczne są zmiany w rozkładzie wieku populacji.
Według danych zgromadzonych przez WHO, w 2020 r. liczba osób w wieku 60 lat i starszych przewyższyła liczbę dzieci w wieku poniżej 5 lat, a w latach 2015-2050 odsetek światowej populacji w wieku powyżej 60 lat wzrośnie z 12 proc. do 22 proc. – informuje w „Tygodniku” Polski Instytut Ekonomiczny.
Postępuje proces starzenia społeczeństwa
A jak jest w Polsce? GUS potwierdza, że i u nas obserwowany jest coraz szybciej postępujący proces starzenia się społeczeństwa. Od 1990 r. wielkość współczynnika dzietności kształtuje się poniżej 2, a więc nie gwarantuje prostej zastępowalności pokoleń. Wzrasta też udział najstarszych w ogólnej populacji. W latach 2000-2022 odsetek osób w wieku poprodukcyjnym (kobiety – 60 lat i więcej, mężczyźni – 65 lat i więcej) w populacji zwiększył się z 15 proc. do ponad 23 proc.
Wraz z postępowaniem procesu starzenia się społeczeństwa zmienia się także struktura wieku grupy produkcyjnej, a więc potencjalnej siły roboczej. W krajach OECD zwiększa się udział osób w wieku 45-64 lata w ogóle ludności w wieku produkcyjnym (15-64 lata).
W latach 1990-2023 wzrost ten wyniósł od 28 proc. do około 40 proc. Z danych historycznych oraz prognoz OECD wynika, że trend wzrostowy jest widoczny także w Polsce.
W 1990 r. osoby w wieku 45-64 lata stanowiły 31,57 proc. populacji w wieku produkcyjnym.
Jak wskazują prognozy, w 2023 r. ten odsetek wyniesie 40 proc., a w 2040 r. – 48,4 proc.
Rynek pracy nie wykorzystuje potencjału przedstawicieli tej grupy wiekowej
W krajach OECD zatrudnienie jest najwyższe wśród osób liczących ok. 45 lat, a następnie gwałtownie spada po 50. roku życia. Badania ankietowe przeprowadzone wśród menadżerów z ośmiu wybranych krajów OECD dowodzą, że wciąż utrzymują się stereotypy ukazujące Badania ankietowe przeprowadzone wśród menadżerów z ośmiu wybranych krajów OECD dowodzą, że wciąż utrzymują się stereotypy ukazujące starszych pracowników jako mniej zdolnych do nauki i adaptacji do nowych technologii.
Ci sami ankietowani przyznają jednak, że zatrudniani przez nich pracownicy powyżej 45. roku życia radzą sobie równie dobrze a niekiedy nawet lepiej niż ich młodsi koledzy. Badanie PIE potwierdza, że zjawisko dyskryminacji ze względu na wiek występuje także na polskim rynku pracy.
Czytaj też:
Początek końca rynku pracownika? Niepokojące sygnały od pracodawcówCzytaj też:
Polski gigant zamierza przejmować konkurentów. Za 3 lata będzie 2 razy większy