Ministerstwo Finansów i Gospodarki pracuje nad nowymi przepisami dotyczącymi weryfikacji lokatorów mieszkań komunalnych. Urzędnicy będą mogli dokładniej sprawdzać sytuację finansową osób starających się o mieszkania komunalne oraz obecnych najemców.
Niektórzy mieszkańcy już dostali pisma w sprawie kontroli i weryfikacji dochodów i majątku. Miasta mają obowiązek przeprowadzić takie działania nie częściej niż raz na 2,5 roku.
Polska wciąż ma za mało mieszkań na 1000 mieszkańców
Według różnych szacunków z połowy 2025 roku, w Polsce brakuje między 300 – 400 tys. do nawet 1,5 – 2 mln mieszkań. Na 1000 mieszkańców przypada około 420 mieszkań, co jest niższym wskaźnikiem niż w wielu krajach zachodnich (około 541 mieszkań na 1000 mieszkańców).
Fundamentalny popyt na mieszkania zostanie w Polsce zaspokojony między 2027 a 2030 rokiem, przy czym najprawdopodobniej będzie to miało miejsce około 2028 roku – prognozują eksperci Alior Banku w raporcie „Co czeka polski rynek mieszkaniowy? Scenariusze rozwoju do 2040 roku”.
Kontrola umów zawartych przed 2019 rokiem
Nic dziwnego, że mieszkania miejskie są coraz bardziej pożądane, a wokół ich najmu jest coraz bardziej gorąco.
Obecnie pracownicy urzędu mają prawo sprawdzać czy lokator mieszkania komunalnego spełnia kryteria dochodowe, ale tylko wtedy, kiedy umowa najmu została zawarta po 21 kwietnia 2019 roku. Osoby, które podpisały umowę wcześniej, nie są objęte takim obowiązkiem weryfikacji.
Po zmianach w prawie kontrola dochodów będzie przeprowadzana nie rzadziej niż raz na 5 lat i obejmie wszystkie umowy – także te sprzed 2019 roku. Wprowadzone zostaną nowe progi dochodowe, które mają być kontrolowane na podstawie średnich dochodów z 12 miesięcy poprzedzających weryfikację.
Wszyscy najemcy będą musieli też składać oświadczenia o braku tytułu prawnego do innych nieruchomości w tej samej lub sąsiedniej miejscowości. Jeśli podczas kontroli okaże się, że dochody wzrosły, czynsz również zostanie podniesiony lub lokator będzie musiała poszukać lokalu mieszkalnego na wolnym rynku.
Urzędnicy będą mogli zgodnie z prawem odmówić dodatku mieszkaniowego, jeśli liczba osób faktycznie zamieszkujących jest mniejsza niż zadeklarowana, a po śmierci najemcy konieczne będzie zawarcie nowej umowy przez osoby pozostające w lokalu. Ich dochody zostaną dokładnie przedtem zweryfikowane.
Projekt ustawy powinien być przyjęty przez rząd w drugim kwartale 2026 roku. Nowe zasady wejdą w życie najwcześniej pod koniec przyszłego roku.
Czytaj też:
Zakaz dziedziczenia umów najmu. Mieszkania komunalne w ruchu