Wytyczne Komisji Europejskiej dotyczące mechanizmu „pieniądze za praworządność” zostały opublikowane w środę. Zakładają one, że KE rozpocznie procedurę na podstawie rozporządzenia dotyczącego warunkowości, jeżeli "będzie miała uzasadnione podstawy", by uznać, że spełnione zostały następujące warunki:
-
w państwie członkowskim naruszono co najmniej jedną z zasad państwa prawnego, o których mowa w rozporządzeniu dotyczącym warunkowości (zasadę legalności, zasadę pewności prawa, zakaz arbitralności w działaniu władz wykonawczych, zasadę skutecznej ochrony sądowej, zasadę podziału władzy oraz niedyskryminację i równość wobec prawa);
-
naruszenie dotyczy sytuacji lub działań organów publicznych;
-
naruszenie wpływa lub stwarza poważne ryzyko wpływu na należyte zarządzanie finansami w ramach budżetu UE lub ochronę interesów finansowych UE, obejmujących zarówno dochody, jak i wydatki budżetu.
Ponadto musi istnieć "wystarczająco bezpośredni" związek między naruszeniem a jego skutkami. Komisja ma przeprowadzić ocenę indywidualnie w odniesieniu do każdego przypadku.
Źródła informacji. Wśród nich skargi
By zgromadzić informacje potrzebne do oceny, KE będzie korzystać z różnych źródeł informacji. Obejmują one roczne sprawozdanie na temat praworządności przedstawiane przez Komisję, unijną tablicę wyników wymiaru sprawiedliwości, decyzje TSUE, sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz Prokuratury Europejskiej, a także wnioski odpowiednich organizacji międzynarodowych. Komisja informuje również, że użytecznym źródłem informacji będą skargi.
– Kiedy warunki będą spełnione, Komisja rozpocznie procedurę, o ile nie uzna, że istnieją inne procedury przewidziane w przepisach Unii, które umożliwiłyby jej bardziej skuteczną ochronę unijnego budżetu – zapowiada KE.
Rozporządzenie w sprawie uwarunkowań dotyczących praworządności, mające na celu ochronę funduszy UE przed ich ewentualnym niewłaściwym wykorzystaniem, weszło w życie 1 stycznia 2021 roku. W ramach nowych przepisów nie zaproponowano jednak żadnych instrumentów. O opracowanie stosownych wytycznych zwróciła się do Komisji Europejskiej Rada Europejska.
Przypomnijmy, że mechanizm warunkowości zaskarżyły do TSUE w marcu ubiegłego roku Polska i Węgry. Unijny trybunał uznał w połowie lutego tego roku, że mechanizm ten jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
Raport Wojna na Ukrainie
Otwórz raport
Czytaj też:
Minister Grzegorz Puda dla „Wprost”: Opóźnienie akceptacji KPO niweczy jego pierwotne założenie