Ministerstwo Finansów co roku publikuje listę podatników CIT z przychodami przekraczającymi równowartość 50 mln zł. Tym razem znalazło się na niej niemal 4 tys. firm (kilkadziesiąt przypadków to podatkowe grupy kapitałowe). Z najnowszych danych wynika, że w 2022 roku sześć podmiotów zapłaciło za ubiegły rok podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości przekraczającej miliard złotych.
Najwięksi płatnicy CIT. Góra zestawienia nie zmienia się
Liderem zestawienia okazał się Orlen, który zasilił państwową kasę podatkiem dochodowym w kwocie niemal 4,4 mld zł. Do wyniku Orlenu można jeszcze dodać 1,1 mld zł zysku Lotosu, który przejęty został w sierpniu 2022 roku, prawie pół miliarda z Energi oraz 330 mln zł od kolejnego celu przejęcia – Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa. Nie był to, bynajmniej, debiut Orlenu w tym zestawieniu – rok wcześniej wpłacił ponad 1,5 mld zł tytułem podatku dochodowego od osób prawnych.
Sam Orlen zapłacił tyle CIT, co trzy kolejne podmioty na liście: bank PKO BP, Jastrzębska Spółka Węglowa i KGHM (w odniesieniu do banku i producenta miedzi dane dotyczą grup podatkowych). Największe firmy i grupy odpowiadają nie tylko za wielomilionowe wpłaty podatku od osób prawnych, ale też wdrażanie nowych technologii i standardów obsługi, zabezpieczanie dostaw kluczowych surowców i ich dywersyfikację, tworzą tysiące miejsc pracy dla pracowników o różnych kwalifikacjach.
Przyjrzyjmy się wynikom kilku „czempionów” polskiej gospodarki.
Orlen: Od CPN do multikoncernu
Przychody PKN Orlen za 2022 r. wyniosły 278,5 mld zł po tym, jak w ciągu roku spółka przejęła Lotos i PGNiG. To mniej więcej blisko 1 mln zł przychodu w każdej minucie roku. „Nie zamierzamy poprzestać na prezentowanych przychodach. Uważamy, że jest szansa na ich znaczące zwiększenie”- zapewnił Jan Szewczak, członek zarządu ds. finansowych w Orlen na konferencji wynikowej w 2022 roku.
Jak to się stało, że niegdysiejsza Centrala Produktów Naftowych (czyli CPN, który dla wielu ludzi wciąż jest synonimem dowolnej stacji paliw) stała się największym koncernem multienergetycznym w Europie Centralnej? Droga była bardzo długa i objęła przejęcia innych spółek, dzięki czemu Orlen poszerzy działalność o nowe obszary. Znalazło to odzwierciedlenie w zmianie nazwy koncernu: dziś to już nie Polski Koncern Naftowy Orlen, a po prostu Orlen. Grupa działa nie tylko na terenie Polski, ale jest także znaczącym graczem w Norwegii. PGNiG Upstream Norway (PUN) prowadzi wydobycie na 18 złożach. W maju tego roku spółka przejęła aktywa Lotos Exploration & Production Norge – drugiej norweskiej spółki wydobywczej ORLENU. W wyniku integracji powstał podmiot, który pod względem zasobów oraz produkcji ropy i gazu znajduje się w pierwszej dziesiątce firm spośród prawie 30 prowadzących aktywną działalność na Szelfie.
Jeśli chodzi o zasoby i produkcję samego gazu ziemnego spółka zajmuje 8. miejsce, natomiast pod względem liczby koncesji – piąte. PUN posiada udziały w 91 koncesjach. W ostatnim kwartale 2022 r. wydobycie norweskich spółek z Grupy ORLEN osiągnęło 88 tys. baryłek dziennie. W całym 2022 roku koncern wyprodukował ze swoich norweskich złóż 3,5 mld m sześc. gazu ziemnego, co odpowiadało ponad 20 proc. ubiegłorocznego zapotrzebowania Polski na ten surowiec. Aktualnie zasoby ropy i gazu ORLENU na Norweskim Szelfie Kontynentalnym wynoszą ponad 346 mln baryłek ekwiwalentu ropy naftowej.
Koncern rozwija także projekty wodorowe. W marcu tego roku uruchomiona została stacja tankowania wodoru w Pradze. Unijne dofinansowanie, które otrzymała Grupa Orlen, umożliwi budowę pięciu stacji w Polsce. W pierwszym kwartale ruszyła także pierwsza w kraju Akademia Wodorowa dla studentów. Celem tego innowacyjnego projektu jest szkolenie przyszłych ekspertów, którzy będą budować polski przemysł wodorowy.
Jednym ze strategicznych projektów energetycznych jest także budowa małych reaktorów jądrowych. Przedsięwzięcie to realizuje spółka ORLEN Synthos Green Energy, powołana przez Grupę Orlen i jej partnera w tym projekcie Synthos Green Energy. W tym roku wybrane zostało siedem potencjalnych lokalizacji, w których prowadzone są dalsze prace geologiczne. Do 2030 roku spółka planuje zbudować w Polsce co najmniej jeden nowoczesny i w pełni bezpieczny SMR, który zapewni Polakom tanią i czystą energię przez 60 lat, z możliwością przedłużenia produkcji do 90 lat.
Orlen ma ambitne plany rozwoju. Strategia 2030 Grupy Orlen zakłada rozwój energetyki odnawialnej, gazowej, w tym także zwiększanie własnego wydobycia węglowodorów. Do końca dekady Grupa przeznaczy na inwestycje łącznie 320 mld zł, z czego 40 proc. tych środków wykorzystanych zostanie na rzecz budowy potencjału zielonych źródeł energii.
PKO BP: 11 mln klientów, rentowność na poziomie 16 proc.
- Bankami z największa liczbą klientów są:
- ·PKO Bank Polski – 11,072 mln
- ·Pekao SA – 5,919 mln
- ·Santander Bank Polska – 5,375 mln
- ·ING Bank Śląski – 4,847 mln (dane zebrane przez Finhack.pl opracowanie własne na podstawie raportów finansowych za 2022/Q1 2023).
PKO BP przoduje nie tylko pod względem liczby obsługiwanych klientów, lecz także gdy wziąć pod uwagę zyski netto. Te po trzech kwartałach 2023 r. przekroczył 4,8 mld zł, co oznacza wzrost o 3,2 mld zł w porównaniu do analogicznego okresu 2022 r. Rentowność w okresie pierwszych trzech kwartałów roku, mierzona zwrotem z kapitału (ROE), wyniosła 16 proc. Zysk banku w samym trzecim kwartale wyniósł 2,78 mld zł. Aktywa Grupy kapitałowej PKO BP wzrosły o 7,7 proc. r/r i osiągnęły poziom 473 mld zł. Finansowanie udzielone klientom wzrosło o 5,2 proc. do 260 mld zł, a pozyskane oszczędności o 12,4 proc. osiągając wartość 508 mld zł.
W trzecim kwartale 2023 r. bank odnotował rekordowy wzrost nowej sprzedaży kredytów mieszkaniowych i konsumpcyjnych. Łączny wzrost w tej kategorii osiągnął 66,5 proc. r/r, co wynikało w znacznej mierze z uruchomienia programu „Bezpieczny Kredyt 2 proc”..
Bank zanotował także solidny, dwucyfrowy wzrost finansowania w sektorze korporacyjnym, który osiągnął 11,6 proc. r/r. PKO Bank Polski w trzecim kwartale kontynuował realizację programu Pierwsze Mieszkanie. Do 30 września 2023 roku w banku zostało złożonych 30 tys. wniosków o „Bezpieczny Kredyt 2 proc”.. Zawarto ponad 6 tys. umów kredytowych, a średnia kwota wnioskowanego kredytu wyniosła 414 tys. zł.
Dochody z działalności podstawowej wzrosły o 51,8 proc r/r, a wzrost wyniku odsetkowego sięgnął 80,3 proc. W warunkach porównywalnych – bez uwzględnienia zdarzeń jednorazowych z trzeciego kwartału 2022 r. – wzrost dochodów podstawnych uplasował się na poziomie 18,6 proc. r/r, a wynik odsetkowy wzrósł o 26,1 proc., m.in. dzięki dalszej poprawie marży odsetkowej do poziomu 4,33 proc. Wynik z tytułu opłat i prowizji pozostawał stabilny r/r dzięki wzrostowi dochodów z działalności bankowej kompensującym niższe dochody z funduszy i działalności maklerskiej.
Jastrzębska Spółka Węglowa zasila europejskie huty
Ostatnie lata są trudne dla spółek węglowych. Z jednej strony w 2022 roku bardzo wzrósł popyt na polski węgiel – co było pokłosiem odcięcia dostaw z Rosji – ale z drugiej trwa ograniczanie wykorzystania węgla, co w codziennym języku określane jest mianem odchodzenia od węgla. Umowa społeczna, którą poprzedni rząd zawarł z górniczymi związkami zawodowymi, zakłada, że najpóźniej w 2049 roku Polska zakończy wydobycie tego surowca.
Pomimo wysokich kosztów wydobycia i konkurencji ze strony wydobywców z Australii, Kolumbii czy Indonezji, Jastrzębska Spółka Węglowa, największy w Polsce producent węgla koksowego i największa komercyjna grupa koksowni w Unii Europejskiej, wypracowała zysk operacyjny wyniósł 961,4 mln zł wobec 2 903,2 mln zł zysku rok wcześniej. Skonsolidowane przychody ze sprzedaży sięgnęły 4 139,4 mln zł w II kw. 2023 r. wobec 5 972,3 mln zł rok wcześniej.
W I poł. 2023 r. spółka miała 2 048,9 mln zł skonsolidowanego zysku netto przypisanego akcjonariuszom jednostki dominującej wobec 4 199,1 mln zł zysku rok wcześniej, przy przychodach ze sprzedaży w wysokości 8 597,8 mln zł w porównaniu z 10 903,2 mln zł rok wcześniej.
Grupa Kapitałowa JSW jest jednym z największych pracodawców w Polsce. Na koniec 2021 roku zatrudniała łącznie ponad 31 tys. pracowników, z czego ponad 23 tys. w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Grupa JSW realizuje dostawy węgla koksowego i koksu głównie do największych europejskich koncernów hutniczych, dla koksu również na rynki zamorskie. W odległości do 500 km funkcjonuje większość europejskich hut wykorzystujących proces wielkopiecowy z użyciem koksu.