Najmocniejsi zagraniczni inwestorzy w Polsce. Nowy cykl rankingów „Wprost”

To już naprawdę ostatnie dni fabryki Henkela w Raciborzu. Produkcja ma tam potrwać do końca listopada. Zwolnienia przeciągną się do marca przyszłego roku. Pracę straci w sumie 159 osób. Śląska fabryka, gdzie latami produkowano popularne proszki do prania Persil, to tylko jeden z wielu przykładów odejść, zwolnień i zamknięć wśród zagranicznych inwestorów w Polsce.

Ford przenosi się z Polski do Michigan. Michelin likwiduje swój zakład w Olsztynie. Spar wycofuje się z Polski. Levi’s zamyka fabrykę w Płocku. Zresztą ostatni swój dżinsowy zakład w Europie. LG Electronics zwalnia 180 osób, 700 ludzi traci pracę w Heinekenie, Francuzi od producenta podłóg Tarkett zamykają w ogóle całą swoją polską fabrykę – wszyscy na bruk. Podobnie ze Szwajcarami z przemysłowego ABB.

Chociaż praktycznie co tydzień czyta się o jakimś kolejnym kryzysie zagranicznego inwestora w Polsce, to my chcemy pokazać, że nad Wisłą nie tylko żyją, ale też rozwijają się tysiące zachodnich firm, które o ewakuacji nie myślą. Ruszamy z cyklem „Nasz drugi dom”. Kraj po kraju będziemy pokazywać najmocniejszych zagranicznych inwestorów, którzy osiągają w Polsce najwyższe przychody i zyski. W kolejności krajów pomaga nam alfabet. Zaczynamy więc od litery „A”. „A” jak Austria.

Import kontra eksport

Według szacunków Ambasady Austrii w Warszawie, w Polsce działa ok. 650 firm z austriackim kapitałem. Zatrudniają między 45 a 50 tys. osób. W jakich branżach działają?

Czytaj też:
35 inwestorów 35-lecia. Zaczynali od małego oddziału, dzisiaj zarabiają w Polsce miliardy

– Budownictwo, przemysł celulozowo-papierniczy, wyroby z drewna, ubezpieczenia, motoryzacja, maszyny i urządzenia przemysłowe, produkcja żywności, usługi takie jak call center, usługi back-office, usługi techniczne, energetyka, technologie ochrony środowiska – wylicza Christian Lassnig, Radca Handlowy Ambasady Austrii.

Według austriackich statystyk, wymiana handlowa między Polską a Austrią wyniosła w zeszłym roku ok. 13,5 mld euro. Nasz kraj jest dla Austriaków piątym najważniejszym partnerem w eksporcie i siódmym w imporcie. My wwozimy do Austrii produkty maszynowe i pojazdy, wyroby metalowe, papierowe, drewniane i artykuły z tworzyw sztucznych. A Austriacy przywożą do nas produkty farmaceutyczne, towary przetworzone, żywność, maszyny, odzież i metale.

Austriacki eksport do Polski jest wyższy niż nasz do Austrii. Stosunek wynosi 7,38 do 6,1 mld euro. Polskie inwestycje w Austrii wprawdzie nie zwalają z nóg i wynoszą ok. 10 mld euro, ale ostatnio daliśmy o sobie mocno w Wiedniu znać. Orlen przejął 267 stacji paliw pod marką Turmöl. W ten sposób Polacy stali się trzecią pod względem udziałów w rynku paliwowym grupą detaliczną w całej Austrii. A jak to działa w drugą stronę?

Polska już się nie podoba?

– Bliskość Polski i Austrii stanowi duży atut dla dwustronnych stosunków gospodarczych – mówi Christian Lassnig.

– Polska ma wiele do zaoferowania, od wykształconej siły roboczej, przez wysoko rozwiniętą infrastrukturę, dostępne zachęty, po atrakcyjny system podatkowy. Firmy będą inwestować w Polsce, jeśli będą miały pozytywne perspektywy rozwoju swojej działalności – tłumaczy przedstawiciel austriackiej ambasady w Polsce.

Mimo tych miłych dla polskich uszu słów, doniesienia o kolejnych zagranicznych inwestorach, którzy tną zatrudnienie i zamykają u nas swoje zakłady, nieco psują tę laurkę. W rozmowach z ekspertami na łamach „Wprost” wyliczaliśmy wiele przyczyn tego stanu rzeczy. Jedni mówią o wysokich kosztach energii, inni o ciągle rosnącej pensji minimalnej, kolejni o unijnej biurokracji, która zżera nie tylko polski, ale w ogóle europejski biznes. Lassnig ucina:

„Nie chodzi o koszty pracy, energii czy koszty ogólne, ale o perspektywy i warunki prowadzenia działalności, a pod tym względem Polska była, jest i będzie z pewnością atrakcyjną lokalizacją”.

Skoro tak, to dopytujemy, jakie są wady prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. – Ceny energii nie są obecnie niskie, ale budowane są nowe elektrownie, które mają zastąpić te węglowe. Koszty pracy stale rosną, ale jakość siły roboczej jest znakomita. Warunki prowadzenia działalności gospodarczej są stabilne, a system podatkowy konkurencyjny. Oczywiście istnieje pole do poprawy, ale dotyczy to każdego kraju, który stara się być atrakcyjną lokalizacją – tłumaczy austriacki radca.

Czytaj też:
Oto 1000 największych firm w Polsce. „Jedna rzecz martwi”

Austriacy chcą więcej

Wizerunek zagranicznego inwestora w Polsce nie jest dzisiaj tak bardzo atrakcyjny jak kiedyś. W latach 90., czasach szalejącego bezrobocia, każda firma, która chciała u nas zainwestować i dać setki, jeśli nie tysiące nowych miejsc pracy, była na wagę złota. W Polsce powstały więc specjalne strefy ekonomiczne, które oferowały darmowe grunty pod inwestycje, zwolnienia podatkowe i granty. Byleby tylko ktoś zgodził się do nas przybyć, postawić fabrykę i produkować. Nawet rządowe agencje reklamowały Polskę za granicą jako kraj taniej i dobrze wykształconej siły roboczej. Sami o sobie mówiliśmy, że staliśmy się jedną wielką montownią Europy, gdzie za najniższą krajową wkręcamy śrubki. Ile w tym prawdy z austriackiej perspektywy?

– Polska w stosunkowo krótkim czasie dokonała niezwykłego przejścia od gospodarki planowej do gospodarki wolnorynkowej. Inwestycje zagraniczne były ważnym czynnikiem tej zmiany. Od momentu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej ta transformacja otrzymała dodatkowy impuls, dzięki dostępnym funduszom unijnym. Inwestycje tworzą miejsca pracy, generują dochody dla pracowników, podatki dla państwa i niosą ze sobą wiele innych korzyści. Pytanie brzmi: „Czy osiągnęlibyście ten sam poziom rozwoju bez inwestycji zagranicznych?” – pyta retorycznie Lassnig.

Dzisiaj, mimo rosnących płac, kosztów energii i przeganianiu przez Polskę kolejnych europejskich gospodarek, eksodusu austriackich firm znad Wisły nie widać.

– Polska stale się rozwija, rośnie i doskonali, stając się jedną z najważniejszych i wiodących gospodarek w Europie. Widzimy coraz większe zainteresowanie Polską ze strony austriackich firm

– kończy przedstawiciel austriackiej ambasady.

Potwierdzeniem tych słów może być choćby ostatnia aktywność austriackiego Erste Bank. W przyszłym roku stanie się już oficjalnym właścicielem Santander Bank Polska. Wkroczy więc na polski rynek finansowy z hukiem, przejmując trzeciego największego kredytodawcę w kraju. Austriacy zapłacili za to Hiszpanom 7 mld euro.

Jak badaliśmy moc

Ale w naszym zestawieniu jak na razie Erste nie ma. Pokazujemy bowiem spółki z austriackim kapitałem, które działają u nas już od lat. Każda zaczynała od pierwszego oddziału, pierwszego przedstawiciela i pierwszego zlecenia. Dzisiaj urosły na polskiej ziemi do gigantycznych rozmiarów przynosząc miliardy złotych przychodów rocznie. W opracowaniu tego zestawienia pomogła nam agencja badawcza Dun&Bradstreet, która dostarczyła dane finansowe spółek za 2023 r. Te za poprzedni rok nie są jeszcze dla wszystkich firm dostępne. Metodologia tej listy była prosta. Braliśmy pod uwagę przychody i zyski netto. Spółki, które miały oba te wyniki na najwyższym poziomie zajmowały miejsca na samym szczycie.

Czytaj też:
Oto Złota 100 polskiego rolnictwa. Te firmy trzęsą polskim rynkiem żywności

Ubezpieczenia, mosty, panele

Pierwsze miejsce zajmuje Grupa Uniqa. Działa na rynku ubezpieczeń od ponad 200 lat. Jest obecna w 14 krajach. Zatrudnia 20 tys. pracowników. Obsługuje ponad 17 mln klientów. W Polsce była w zasadzie od początku naszej współczesnej historii. W 1990 r., jeszcze wtedy pod nazwą Polonia, wystawiła nad Wisłą pierwszą polisę na życie. Przez te 35 lat urosła u nas do jednej z największych grup ubezpieczeniowych w kraju. Zatrudnia w Polsce 2 tys. osób. Do tego dochodzi tysiąc współpracujących z nią brokerów i 4 tys. agentów. Świadczy usługi dla 7,5 mln klientów indywidualnych i grubo ponad 200 tys. przedsiębiorstw. W 2023 r. osiągnęła największy zysk spośród wszystkich austriackich inwestorów w Polsce.

– Polska jest największym rynkiem w regionie i skupia 40 proc. naszych klientów z rynków międzynarodowych. To doskonale pokazuje, jak centralną rolę odgrywa dzisiaj wasz kraj w naszej firmie – mówi Wolfgang Kindl, członek zarządu UNIQA Insurance Group, odpowiedzialny za klienta i rynki międzynarodowe.

Z kolei największe przychody wypracowała Grupa Strabag. Jedna z największych spółek budowlanych w Europie. Działa na rynku od ponad 180 lat. Rok w rok realizuje 15 tys. projektów. Duża ich część przypada właśnie na Polskę. U nas austriacka spółka jest obecna od 1987 r. To właśnie wtedy przygotowywała się do budowy słynnego hotelu Marriott w Warszawie. Dzisiaj zamiast hoteli, buduje u nas autostrady, mosty, lotniska, falochrony, szpitale i tak można by jeszcze wymieniać długo.

Trzecie miejsce na podium przypadło spółce Kronospan. Chociaż historia firmy sięga jeszcze końcówki XIX wieku, to w Polsce działa od ponad trzech i pół dekady. Producent materiałów drewnopochodnych i produktów dla branży meblarskiej zainwestował od 1989 r. w Polsce ponad 16 mld zł. Prowadzi nad Wisłą 9 zakładów produkcyjnych. Zatrudnia ponad 4 tys. osób. Jacy inni austriaccy są dzisiaj w Polsce najmocniejsi?

Najmocniejsi austriaccy inwestorzy w Polsce

Czytaj też:
Lista 50 najbardziej wpływowych Polaków. Wielkie zmiany na szczycieCzytaj też:
Lista 50 najbogatszych Polek 2025