Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy dotyczącej spraw kredytów denominowanych i indeksowanych do franka szwajcarskiego. Zdaniem rządu, nowe przepisy mają istotnie poprawić sytuację konsumentów w sporach z bankami oraz usprawnić funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Projekt został przygotowany przez Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego i trafił pod obrady z inicjatywy ministra sprawiedliwości.
Nowe regulacje
Wiceminister Arkadiusz Myrcha podkreślił, że regulacje wprowadzą automatyczne zabezpieczenie roszczeń konsumentów, dzięki czemu kredytobiorcy nie będą musieli obawiać się egzekucji rat w trakcie trwania procesu. Zmiana obejmie nie tylko obecnie składane pozwy, ale także te, które zostały wniesione przed wejściem ustawy w życie.
Nowe przepisy dotyczą zarówno kredytów i pożyczek indeksowanych lub denominowanych do CHF, jak i umów przekształconych aneksami w kredyty waloryzowane. Zakres ich stosowania obejmie także spadkobierców kredytobiorców, osoby, które poręczyły spłatę zobowiązania lub ponoszą odpowiedzialność rzeczową. Ostateczną decyzję o zastosowaniu ustawy w danej sprawie będzie podejmował sąd.
Projekt przewiduje szereg ułatwień procesowych. Sprawy frankowe będzie można rozpatrywać na posiedzeniach niejawnych, a strony będą mogły składać zeznania na piśmie. Przesłuchania świadków będzie można prowadzić zdalnie, nawet mimo sprzeciwu stron. Referendarze sądowi zyskają możliwość umarzania postępowań po cofnięciu pozwu lub apelacji.
Kluczowym rozwiązaniem jest zabezpieczenie roszczeń konsumentów już w chwili doręczenia bankowi odpisu pozwu. Od tego momentu wstrzymany zostanie obowiązek spłaty rat. Konsumenci nie będą mogli być wpisywani do rejestrów dłużników z tytułu kredytu frankowego, a już istniejące wpisy zostaną usunięte.
Rozliczenia między stronami
Ustawa wprowadza także nowe zasady rozliczeń między stronami. Banki będą mogły powołać się na zarzut potrącenia do zakończenia postępowania w drugiej instancji. Pojawią się też przepisy ułatwiające powództwa wzajemne, co ma umożliwić jednoczesne rozliczenie roszczeń kredytobiorcy i banku. Zachętą do polubownego zakończenia sporu będzie częściowy zwrot opłat sądowych – do 50 proc., jeśli sprawa zostanie wycofana w ciągu sześciu miesięcy od wejścia ustawy w życie.
Projekt przewiduje także, że Sąd Najwyższy będzie mógł odmówić rozpatrywania skarg kasacyjnych banków w sprawach frankowych, jeśli nie występuje potrzeba interpretacji przepisów lub nie ma rozbieżności w orzecznictwie. Ma to znacząco odciążyć sądy i przyspieszyć rozstrzyganie spraw konsumenckich.
Nowe regulacje nie obejmą postępowań wieczysto-księgowych, grupowych, przeciwegzekucyjnych ani upadłościowych. Ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od publikacji w Dzienniku Ustaw.
Czytaj też:
Frankowicze kontra banki. Kolejne pytania z Polski trafiły do TSUECzytaj też:
To katastrofa dla frankowiczów? Wraca temat teorii salda