Wykorzystanie technologii magazynowania energii wpisuje się w zaktualizowaną strategię rozwoju Grupy Enea. Zgodnie z nią, magazyny energii, jako technologia kluczowa do zapewnienia stabilności OZE i budowania bezpieczeństwa energetycznego, będą jedną ze specjalizacji Grupy Enea. Spółka dystrybucyjna – Enea Operator już buduje swoje kompetencje do efektywnego wykorzystania nowych technologii w działalności OSD, współpracując ze środowiskiem naukowym, uzyskuje dostęp do innowacyjnych rozwiązań.
Sieć pod lupą
Od wiosny 2022 r. spółka sprawdza oddziaływanie rosnącej liczby rozproszonych źródeł energii na rozpływy oraz parametry jakościowe w swojej sieci dystrybucyjnej. Enea Operator uruchomiła bowiem pilotażowy projekt polegający na monitoringu sieci niskiego napięcia oraz szczegółowej analizie jej obciążenia. W ramach przedsięwzięcia zastosowano innowacyjne rozwiązania jak bezinwazyjne, samozasilające sensory prądowe oraz analizatory napięciowe.
Projekt „Nowy wgląd w sieć niskiego napięcia dla operatorów dystrybucyjnych przy wykorzystaniu Platformy Monitorowania Centrica Business Solutions” nie byłby możliwy do zrealizowania bez partnera Enei, czyli firmy Innpact. Współpraca posłuży weryfikacji i kontroli parametrów istotnych ze względu na optymalizację pracy sieci oraz jakość dostarczania energii. Pod lupę trafiła technologia Panoramic Power Centrica niektórych stacji transformatorowych. Pomaga to w szacowaniu możliwych oszczędności oraz w przyszłości umożliwi podjęcie decyzji, co do przydatności tego rozwiązania w skali całej Enei Operator.
Łatwo zatem wykazać, że dobry innowacyjny program pilotażowy, jak ten dotyczący rozporoszonych źródeł energii, oznacza zysk dla klientów, ale i optymalizację pracy spółki. Pozwala m.in. sprawdzić wahania napięć na końcach linii oraz bilansowania 3-fazowego w ciągach liniowych odchodzących od transformatorów. Do tego służy monitorowaniu wybranych mikro generacji. Cel? Weryfikacja pracy inwerterów w razie nadprodukcji energii z OZE.
Pilotaż jest prowadzony najbardziej zaawansowanymi technologicznie metodami.
– Przeprowadzenie badań w tym zakresie jest możliwe dzięki urządzeniom do monitorowania sieci niskiego napięcia za pomocą bezprzewodowych sensorów prądowych oraz analizatora napięciowego. Urządzenia charakteryzują się niewielkimi rozmiarami oraz prostotą montażu – powiedział Grzegorz Marciniak, dyrektor Departamentu Zarządzania Informacją Pomiarową Enei Operator.
– Komunikując się ze sobą, wysyłają dane pomiarowe do chmury, z której pracownicy Enei Operator mają na bieżąco wgląd w parametry pracy sieci – przekazał.
Badania nad technologią, którą dysponuje spółka, są niesłychanie ważne z punktu widzenia biznesowego oraz możliwości zapewnienia dalszego rozwoju. – Istotnym czynnikiem skutecznej realizacji projektów innowacyjnych jest dokonywanie rzetelnych ocen w zakresie dojrzałości technologii, perspektyw ich rozwoju, korzyści i kosztów oraz czynników ryzyka – podkreślił Przemysław Starzyński, kierownik Biura Inicjatyw Innowacyjnych Enei Operator. – Taką ocenę, czyli wskazującą racjonalne gospodarowanie środkami finansowymi i czasem, umożliwiają prowadzone projekty pilotażowe – dodał.
Magazyny energii
Do innowacyjnych projektów, którymi w swoim portfolio może pochwalić się Grupa Enea, należy również test prototypowych magazynów energii elektrycznej. Jego zadaniem było podniesienie jakości i bezpieczeństwa dostaw prądu, a także efektywności wykorzystania odnawialnych źródeł energii podłączonych do sieci niskiego napięcia. Testy przeprowadzone w warunkach rzeczywistych odbyły się w pięciu lokalizacjach: Bydgoszczy, Zielonej Górze, Gubinie, Pogorzelicy i Opalenicy.
Warto nadmienić, że projekt „Innowacyjne usługi systemowe magazynów energii zwiększające jakość i wydajność wykorzystania energii elektrycznej” został dofinansowany z funduszy unijnych za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Efekty? Po pół roku pracy instalacji, które stały się częścią sieci dystrybucyjnej Enei Operator, można było dokonać analizy i oceny przydatności konkretnych magazynów. Instalacje zostały zintegrowane z nowoczesnymi systemami AMI oraz SCADA, które pozwalają na bieżąco monitorować parametry sieci elektroenergetycznej. Moc znamionowa każdego z magazynów wynosiła 100 kW.
Testy prototypowych magazynów energii to tylko pierwszy etap planowanego wdrożenia ich na dużą skalę. Spółka wciąż będzie je badać.
– Technologie magazynowania energii przyczyniają się do osiągnięcia unijnych celów w zakresie energii i klimatu. Pozwalają w elastyczny sposób reagować na zaburzenia równowagi wynikające ze zwiększenia udziału w sieci elektroenergetycznej energii ze źródeł odnawialnych o zmiennej charakterystyce generacji – mówi Przemysław Starzyński, kierownik Biura Inicjatyw Innowacyjnych w Enei Operator. – Dlatego już pod koniec 2017 r. rozpoczęliśmy realizację tego projektu badawczo-rozwojowego – dodaje.
Współpraca z naukowcami
Oczywiście realizowanie tak ambitnych i zaawansowanych technologicznie inicjatyw nie byłoby możliwe bez współpracy z naukowcami. Dlatego Grupa Enea współpracuje m.in. z kadrą Uniwersytetu Zielonogórskiego. – Zrealizowane w ramach projektu badania przemysłowe, eksperymentalne prace rozwojowe, a potem testy w warunkach rzeczywistych pozwoliły na wytypowanie referencyjnych technologii magazynowania energii w kontekście usług systemowych czyli takich, które w największym stopniu spełniają oczekiwania OSD, podnosząc jakość i efektywność energii produkowanej i dostarczanej ze źródeł rozproszonych – podkreśla prof. dr hab. inż. Robert Smoleński.
Tym samym celom, z naciskiem na zwiększenie bezpieczeństwa sieci energetycznych w krajach Unii Europejskiej, ma służyć międzynarodowy projekt EGI Grid (Europe's Green and Inteligent Grid), w który poza Eneą Operator zaangażowały się Stoen Operator, TAURON Dystrybucja, Polskie Sieci Elektroenergetyczne, ČEZ Distribuce oraz E.ON Energidistribution AB. Chodzi o strategiczną infrastrukturę łącząca systemy państw należących do UE. Międzynarodowa współpraca stworzy warunki umożliwiające zwiększenie udziału i wykorzystania energii elektrycznej wytwarzanej w rozproszonych OZE.
Co warte odnotowania, EGI Grid zalicza się do grupy Project of Common Interest (PCI). Co oznacza ten status? Strategiczne znaczenie w europejskiej polityce energetycznej. Warunkiem wpisania na listę PCI jest wykazanie, że realizacja projektu przyniesie znaczące korzyści przynajmniej dwóm państwom członkowskim UE, przyczyni się do integracji wewnętrznego rynku energii wspólnoty, poprawi jego konkurencyjność oraz zwiększy bezpieczeństwo dostaw. Nie ma chyba już lepszej rekomendacji