Legalne sposoby na wydłużenie urlopu. Można zyskać kilka dni

Legalne sposoby na wydłużenie urlopu. Można zyskać kilka dni

Plaża
Plaża Źródło: Shutterstock / Olga Vasilyeva
Czy możliwe jest legalne wydłużenie sobie urlopu? Jakie warunki trzeba spełnić, aby móc skorzystać z dodatkowych dni wolnych od pracy?

Pracownikowi zatrudnionemu na umowie o pracę w pełnym wymiarze czasu przysługuje, w zależności od stażu pracy 20 dni roboczych (jeżeli pracownik zatrudniony jest krócej niż 10 lat) lub 26 dni roboczych (jeżeli pracownik zatrudniony jest co najmniej 10 lat). Polski ustawodawca pozostawił jednak pracownikom szereg możliwości na zwiększenie tego wymiaru – nawet o kilkadziesiąt dni w ciągu roku. Jak więc tego dokonać, aby móc cieszyć się z większej ilości dni wolnych od pracy? Przedstawiamy sytuacje, które na to pozwolą.

Dwa dni wolne za każde oddanie krwi

Najlepszym, bo niezwykle przydatnym dla społeczeństwa, sposobem na uzyskanie dodatkowych, w pełni płatnych dni wolnych od pracy jest oddanie krwi. W Polsce zgodnie z Ustawą o publicznej służbie krwi za oddanie osocza przysługuje bowiem zwolnienie od pracy oraz zwolnienie od wykonywania czynności służbowych w dniu, w którym oddaje się krew (a także na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi).

W praktyce więc jest to jeden wolny i w pełni płatny dzień, w dniu, w którym pracownik zdecyduje się oddać krew. Podczas pandemii koronawirusa i zwiększonego zapotrzebowania na ten surowiec (zwłaszcza od ozdrowieńców) powstały jednak przepisy, które zakładały możliwość uzyskania nie jednego, a aż dwóch dni wolnych od pracy.

Zgodnie z przyjętymi niedawno przez Sejm, nowymi przepisami w tym temacie, krwiodawcy już na stałe (a nie tylko w trakcie stanu epidemii i zagrożenia epidemicznego) mają uzyskać możliwość otrzymania dwóch dni urlopu: jednego w dniu, w którym zdecydują się oddać krew oraz drugiego w dniu następnym. Oznacza to, że jeżeli oczywiście przepisy wejdą w życie w takim kształcie, już w 2023 roku każdy krwiodawca będzie mógł odebrać aż 48 dodatkowych i w pełni płatnych dni wolnych od pracy. Osocze, co do zasady, można bowiem oddawać raz na dwa tygodnie.

Urlop okolicznościowy

Dodatkowym urlopem, wykraczającym poza pule standardowych 26 dni wolnych w ciągu roku, jest urlop okolicznościowy, który przysługuje pracownikom w sytuacji zaistnienia szczególnych, ważnych okoliczności.

Wśród okoliczności tych ustawodawca wymienia:

  1. Ślub pracownika,

  2. Urodzenie się dziecka pracownika,

  3. Zgon i pogrzeb małżonka, dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy pracownika,

  4. Ślub dziecka pracownika,

  5. Zgon i pogrzeb siostry pracownika lub jego brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu tego pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Za okoliczności wymienione przy tym w punktach 1-3 pracodawca zobowiązany jest zwolnić z pracy pracownika na czas dwóch dni, natomiast za okoliczności wyszczególnione w punktach 4-5 na okres jednego dnia.

Warto w tym miejscu tylko zaznaczyć, że warunkiem skorzystania z urlopu okolicznościowego jest prawidłowe udokumentowanie nieobecności, a więc przedstawienie pracodawcy aktu urodzenia, ślubu lub zgonu w momencie ubiegania się o przyznanie tego urlopu.

Dwa dni wolne dla rodziców dzieci do 14 lat

Pracownikowi, który wychowuje dziecko w wieku do 14 lat, przysługuje w trakcie roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni (lub 16 godzin) z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Są to dwa dni wolne, które na celu mają sprawowanie opieki nad zdrowym dzieckiem i które przysługują bez względu na liczbę posiadanych dzieci. Oznacza to, że nie ma znaczenia, czy jako pracownik posiadamy jedno dziecko w wieku do 14 lat, czy piątkę takich dzieci. W danym roku i tak wykorzystać możemy tylko dwa takie dni łącznie na wszystkie dzieci. Dodatkowo z dwóch dni opieki skorzystać może tylko jeden z rodziców. Rodzice muszą więc zdecydować, który z nich w danym roku wykorzysta je na opiekę nad dzieckiem.

Jeżeli chcemy skorzystać z tego, przysługującego nam prawa, powinniśmy koniecznie pamiętać o złożeniu stosownego wniosku, którym poinformujemy o tym zamiarze pracodawcę. To pracodawca bowiem podejmie następnie decyzje, czy we wskazanym we wniosku dniu udzieli nam wolnego. Nie powinien on jednak tego wniosku odrzucić, gdy nie ma ku temu ważnego powodu.

Urlop szkoleniowy

Pamiętać należy, że w polskim systemie prawnym istnieje również coś takiego jak urlop szkoleniowy. Urlop ten zgodnie z przepisami przysługuje w wymiarze:

  1. 6 dni dla pracownika przystępującego do egzaminów eksternistycznych,

  2. 6 dni dla pracownika przystępującego do egzaminu maturalnego,

  3. 6 dni dla pracownika przystępującego do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie lub egzaminu zawodowego,

  4. 21 dni w ostatnim roku studiów na przygotowanie pracy dyplomowej oraz przygotowanie się i przystąpienie do egzaminu dyplomowego.

Oprócz urlopu szkoleniowego, traktowanego jako zwolnienie z obowiązku przyjścia do pracy w celu umożliwienia przygotowania się do danego typu egzaminu lub przygotowania pracy dyplomowej, polski ustawodawca wprowadził także zwolnienie z całości (lub części) pracy na czas niezbędny do punktualnego przybycia na obowiązkowe zajęcia oraz na czas ich trwania. Mowa tu oczywiście o wszelkich zajęciach, które mają na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Tego typu urlop na zdobywanie i uzupełnianie wiedzy (choć trzeba zaznaczyć, że ustawa tego zwolnienia z pracy nie nazywa wprost urlopem) jako pracownik otrzymać możemy zarówno z inicjatywy pracodawcy, jak i za jego zgodą. To od pracodawcy zależy również czy zwolnienie to będzie dotyczyło całego dnia pracy, czy jedynie jego części.

Dodatkowy dzień wolny za święto przypadające w sobotę

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Oznacza to, że za każde święto przypadające w sobotę, należy się nam, jako pracownikom, dodatkowy i pełnopłatny dzień wolny. W 2023 roku pracownikom przysługuje przy tym jeden taki dzień, za Narodowy Dzień Niepodległości, który przypada w tym roku w sobotę 11 listopada.

Urlopy bezpłatne

Poza powyższymi sposobami pamiętać należy, że jako pracownik zawsze możemy skorzystać z urlopu bezpłatnego, którego udzielić nam może pracodawca na nasz wniosek. Pomimo że udzielenie takiego urlopu zależy od swobodnego uznania przez pracodawcę, to uznanie to ograniczone jest zasadami niedyskryminacji i równego traktowania pracowników. Urlop bezpłatny, który trwać będzie mniej niż miesiąc, nie ogranicza przy tym żadnych przysługującym nam pracowniczych praw do płatnego urlopu wypoczynkowego.

Czytaj też:
Polacy w Zakopanem znaleźli sposób na dłuższy urlop. Jest banalny
Czytaj też:
Co trzeci dzień 2023 roku będzie wolny od pracy. Jak to możliwe?

Autor:
Źródło: WPROST.pl