Odmowa udziału w spisie powszechnym jest zagrożona grzywną. A umyślne skłamanie?

Odmowa udziału w spisie powszechnym jest zagrożona grzywną. A umyślne skłamanie?

Telefon komórkowy, zdjęcie ilustracyjne
Telefon komórkowy, zdjęcie ilustracyjne Źródło: Pixabay
Grzywną skutkuje nie tylko odmowa udziału w spisie powszechnym, ale też intencjonalne podanie nieprawdziwych informacji. Prezes GUS przyznał, że kierowana przez niego instytucja może doprowadzić do pociągnięcia do odpowiedzialności osoby, która skłamała.

Tylko do czwartku można wziąć udział w Narodowym Spisie Powszechnym. Do ostatnich spóźnialskich w tym tygodniu zadzwonią rachmistrzowie, by zadać kilkadziesiąt pytań dotyczących sytuacji zawodowej, mieszkaniowej i rodzinnej. Udział w spisie jest obowiązkowy, więc nie można odmówić. Do tej pory GUS zgłosił ok. 160 wniosków o ukaranie za odmowę udziału. Grzywna za odmowę wynosi maksymalnie 5 tys. zł, nakłada ją sąd. Do tej pory żaden wyrok nie został jeszcze wydany.

„Dziennik Gazeta Prawna” zwrócił w rozmowie z prezesem GUS Dominikiem Rozkrutem uwagę na to, że ustawa o statystyce publicznej daje też możliwość ukarania osób za podanie nieprawdziwych informacji w spisie. Jest to nawet zagrożone karą więzienia. Stąd pytanie, czy są pierwsze wnioski o ukaranie w takich przypadkach?

Prezes GUS przyznał, że istnieje taka możliwość. Teoretycznie.

- Na razie bardziej jesteśmy skupieni, aby przeprowadzić wywiady z respondentami. Weryfikacja nastąpi, ale w późniejszym okresie. Wówczas, jeżeli pojawią się przypadki podania fałszywych informacji, to będziemy takie zawiadomienia również kierować na policję. Jeśli uznamy, że ktoś w sposób intencjonalny chce nas wprowadzić w błąd, wtedy będzie mógł zostać pociągnięty do odpowiedzialności. Miejmy jednak świadomość, że NSP jest realizowany na poziomie całej populacji Polski i dane w nim przekazane będą sprawdzane z innymi rejestrami i na tej podstawie korygowane – powiedział.

Jakie pytania w spisie powszechnym?

Ponieważ spisem powszechnym będą objęci także obcokrajowcy, to trudno wskazać dokładną listę pytań dla każdego z respondentów. Może się ona skracać lub wydłużać w zależności od udzielanych odpowiedzi, które wynikają z indywidualnej sytuacji mieszkańca Polski (np. wieku, jego historii migracyjnej, statusu na rynku pracy, bycia osobą z niepełnosprawnościami itp.).

Ogólny zakres pytań Narodowego Spisu Powszechnego 2021 przedstawia się następująco:

  • płeć;
  • wiek;
  • adres zamieszkania;
  • stan cywilny;
  • kraj urodzenia;
  • kraj posiadanego obywatelstwa;
  • bieżący status aktywności zawodowej – pracujący, bezrobotni, bierni zawodowo;
  • lokalizacja miejsca pracy;
  • rodzaj działalności zakładu pracy;
  • zawód wykonywany;
  • status zatrudnienia;
  • wymiar czasu pracy;
  • rodzaj źródła utrzymania osób;
  • rodzaje pobieranych świadczeń;
  • poziom wykształcenia;
  • samoocena niepełnosprawności;
  • prawne orzeczenie o niepełnosprawności lub niezdolności do pracy;
  • stopień niepełnosprawności;
  • grupy schorzeń powodujące trudności w wykonywaniu codziennych czynności;
  • okres zamieszkania w obecnej miejscowości;
  • miejsce poprzedniego zamieszkania w kraju;
  • miejsce zamieszkania rok przed spisem;
  • fakt przebywania kiedykolwiek za granicą;
  • rok przyjazdu /powrotu do Polski;
  • miejsce zamieszkania za granicą – kraj (dla osób przebywających kiedykolwiek za granicą);
  • kraj przebywania i rok wyjazdu z Polski (dla osób przebywających czasowo za granicą);
  • narodowość – przynależność narodowa lub etniczna;
  • język, którym posługują się osoby w kontaktach domowych;
  • wyznanie – przynależność do wyznania religijnego;
  • stopień pokrewieństwa z reprezentantem gospodarstwa domowego;
  • tytuł prawny gospodarstwa domowego do zajmowanego mieszkania;
  • rodzaj pomieszczeń mieszkalnych;
  • stan zamieszkania mieszkania;
  • własność mieszkania;
  • liczba osób w mieszkaniu;
  • powierzchnia użytkowa mieszkania;
  • liczba izb w mieszkaniu;
  • wyposażenie mieszkania w urządzenia techniczno-sanitarne;
  • rodzaj stosowanego paliwa do ogrzewania mieszkania;
  • tytuł prawny zamieszkiwania mieszkania przez gospodarstwo domowe;
  • rodzaj budynku, w którym znajduje się mieszkanie;
  • stan zamieszkania budynku;
  • wyposażenie budynku w urządzenia techniczne;
  • powierzchnia użytkowa mieszkań w budynku;
  • liczba izb w budynku;
  • własność budynku;
  • liczba mieszkań w budynku;
  • rok wybudowania budynku.

Czytaj też:
Odmówili udziału w spisie powszechnym. Ponad 80 wniosków o ukaranie grzywną

Źródło: Dziennik Gazeta Prawna / Wprost