Jak właściwie zaplanować ścieżkę kariery?

Do kogo kierujemy nasze rady? Kiedy jest najlepszy moment, żeby z nich skorzystać?

Niektóre z poniższych rad są uniwersalne, warto się do nich zastosować jeszcze przed wyborem konkretnego kierunku studiów, dlatego polecamy nasz tekst także maturzystom i początkującym studentom. Głównie jednak zwracamy się do bardziej doświadczonych studentów, posiadających wstępne wyobrażenie o swojej przyszłości zawodowej. Świeżo upieczeni inżynierowie dysponują już wiedzą zdobytą podczas studiów i rozpoczynają etap zbierania informacji pozwalających im świadomie zaplanować dalszy rozwój i swoją niepowtarzalną ścieżkę zawodową. To idealny moment na działania zgodne z naszymi wskazówkami – czy to w połączeniu ze studiami magisterskimi, pracą dorywczą, czy też w trakcie specjalnie zaplanowanej przerwy w nauce.

Dlaczego powstał ten artykuł?

W naszej pracy często spotykamy młodych, zdolnych, wykształconych ludzi, którzy przekonują się (czasem w bolesny sposób), że wiedza i umiejętności zdobyte na uczelni nie wystarczają, by zrealizować swoje ambicje i osiągnąć sukces zawodowy. Potrzeba do tego szczególnych umiejętności i cech osobowości, na które nie ma miejsca w sztywnych rubrykach CV. Te wyjątkowe czynniki, wymykające się racjonalnym klasyfikacjom, są konieczne w efektywnym i elastycznym działaniu. Pozwalają utworzyć przyjazną i kreatywną atmosferę sprzyjającą osiąganiu celów. Można je porównać do katalizatora, dzięki któremu zachodzi reakcja chemiczna.

Trudno się tego nauczyć na studiach, ale warto wiedzieć, że takie wyjątkowe umiejętności są niezbędne w każdych czasach, a zwłaszcza dzisiaj. Dobra wiadomość jest taka, że można je opanować, pod warunkiem że ma się świadomość swoich dobrych stron i słabości, nad którymi należy pracować. To, na czym nam zależy, to profesjonalizm plus nietuzinkowa osobowość i ciągły (świadomy) rozwój.

Sprawdź, co zrobić, aby świadomie zaplanować ścieżkę kariery, zwiększyć swoje szanse na rynku pracy i krok po kroku realizować swoje cele.

Rada pierwsza (i najbardziej oczywista): ucz się języków obcych

Tutaj argumentacja wydaje się zbędna. Nauka języków obcych to dla inżynierów konieczność. Język angielski jest standardem w branżach technicznych. Jego znajomość sprawia, że w międzynarodowym środowisku czujemy się swobodnie. Ważne, aby szlifować angielski techniczny, używać go w kontekście nauki czy pracy. W dzisiejszych realiach warto zainwestować w naukę drugiego języka obcego. Konkurencja nie śpi, a znajomość dodatkowego języka obcego to większa szansa na zaistnienie na międzynarodowych konferencjach i targach, znalezienie intratnej pracy za granicą czy rozwój w zagranicznych korporacjach oraz, co również istotne, budowanie relacji z zagranicznymi specjalistami.

Rada druga: rozwijaj swoje zainteresowania

Z pewnością nieraz słyszeliście ludzi narzekających na robotę albo tych, którzy z dumą opowiadali, że w pracy bywa różnie, ale generalnie jest OK, bo robią to, co lubią. Zdecydowanie warto pracować w obszarze, który nas pasjonuje. Ale pasję należy rozwijać, a wiedzę poszerzać. Jak? W każdy możliwy sposób. Książki, filmiki instruktażowe, kursy, konkursy, udział w wydarzeniach i spotkaniach, wolontariat podczas targów czy innych eventów. Metodą rozwoju zainteresowań może też być „brudna robota”, czyli zatrudnienie się chociaż na niewielką część etatu np. w warsztacie i zdobycie fachu, właściwych nawyków ‒ zbudowanie praktycznego podejścia, które wraz ze zdobywaną na studiach wiedzą teoretyczną z pewnością da w przyszłości zadowalające efekty.

Rada trzecia: dołącz do kół naukowych

Spotkasz ludzi o podobnych zainteresowaniach, nauczysz się pracy zespołowej, zobaczysz co potrafią twoi rówieśnicy. Pobudzisz swoją kreatywność, nawiążesz kontakty z innymi pasjonatami i weźmiesz udział w realizacji projektów. Jakie są twoje mocne strony? Która rola w zespole najbardziej ci odpowiada? Działania w ramach koła naukowego to często początek większego projektu, współpracy czy przyjaźni. Pamiętaj, takie aktywności jak zaangażowanie w kołach naukowych liczą się w CV i na pewno cię naprowadzą na właściwą ścieżkę kariery.

Rada czwarta: aplikuj na praktyki i staże

Nawet jeśli zastosowałeś się do wcześniejszych wskazówek, pamiętaj, że uczelnia to nie to samo co firma czy korporacja. Warto aplikować na praktyki i staże nie tylko po to, aby poszerzać swoje kontakty, rozwijać wiedzę o branży oraz zdobywać doświadczenie w realnej pracy, ale również w celu poznania specyfiki przedsiębiorstw ‒ ich struktury organizacyjnej czy funkcjonowania poszczególnych działów.

W trakcie praktyk można się przyjrzeć pracy na konkretnych stanowiskach oraz oczekiwaniom pracodawcy względem zatrudnionych osób. Przedsiębiorstwa, zwłaszcza technologiczne, chętnie zatrudniają ludzi, którzy w organizacji już się pokazali. Pamiętajmy, że skoro jesteśmy na praktykach, to znaczy, że firma w nas inwestuje, ktoś część swojego czasu spędza na nauce i monitorowaniu naszych efektów. Korzystajmy z tego – przyglądajmy się bardziej doświadczonym pracownikom, zróbmy pożytek z dobrych rad i wsparcia, starajmy się osiągać założone efekty, Postarajmy się nie sprawiać problemów i pozostawić dobre wrażenie – może to w przyszłości zaowocować ofertą stażu czy pracy. Zdobywanie doświadczenia w firmach to również nauka trochę innego stylu myślenia i pracy niż na uczelni. Podczas studiów często wystarczy tylko raz osiągnąć efekt, np. zdać egzamin czy wykonać doświadczenie ‒ w firmie efekty muszą być osiągane zdecydowanie częściej.

Rada piąta: wyjedź za granicę (ale nie na zawsze)

Na praktyki, wymianę studencką czy po prostu do pracy na wakacje. Ćwicz język obcy, poznawaj ludzi, radź sobie w nowych sytuacjach i zobacz, „jak to się robi” za granicą. Masz swoje zainteresowania i chociażby wstępny plan na przyszłość? To spróbuj sprawdzić, jak dana branża funkcjonuje za granicą – jakie są różnice, co warto u nas zmienić. Taka wiedza może się okazać bardzo cenna. Zwłaszcza w dziedzinach technologicznych. Poznawaj ludzi, poczuj się swobodnie, wymieniaj się doświadczeniami, poszerzaj perspektywę i nie zamykaj się na jedno rozwiązanie ‒ życie jeszcze nie raz cię zaskoczy.

Rada szósta (i naszym zdaniem kluczowa): rozwijaj się

W odróżnieniu od rady drugiej, w której odnosimy się do konkretnych zainteresowań związanych z planowanym zawodem, tutaj mamy na myśli kompetencje miękkie, ale również inne umiejętności, które na pewno przydadzą się w przyszłości. Zadbaj o prawo jazdy, certyfikaty językowe, testy osobowości, kursy i certyfikaty ze znajomości specjalistycznych sprzętów, wiedzę z zakresu zasobów ludzkich, ochrony własności intelektualnej czy organizacji pracy. Zwłaszcza te ostatnie punkty są często niedoceniane przez kandydatów do pracy. W wieku dwudziestu kilku lat trudno o doświadczenie i ugruntowaną wiedzę, ale można przekonać do siebie w inny sposób. W każdej pracy przyda się dobra organizacja. Wypracuj własny model planowania czasu, wyboru priorytetów, prowadzenia kalendarza, sporządzania notatek, podsumowywania pracy i opowiedz o nim podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Takie metody można trenować podczas studiowania, ale również codziennie w życiu prywatnym, a na pewno przydadzą się na dalszym etapie kariery.

Rada siódma: zaplanuj najbliższą przyszłość i wyznacz sobie cele

I koniecznie je zapisz. Oczywiście na tym etapie nie musisz być w 100 proc. pewien tego, co chcesz robić, ale powinieneś już posiadać pewne rozeznanie i wyznaczać sobie cele związane ze swoim rozwojem. Przykładowo, daj sobie kilka miesięcy na zdobycie certyfikatu z języka obcego, odbycie praktyk w dwóch różnych miejscach, przeczytanie kilku fachowych książek albo na podjęcie decyzji, co dalej ze studiami. Kolejna ważna rzecz ‒ zdefiniuj branżę czy obszar przemysłowy, w którym chcesz się rozwijać. Bardzo możliwe, że po kilku miesiącach zmienisz cele, ale to kluczowe, aby zdobyć wiedzę potrzebną do podjęcia świadomej decyzji. Niech przypadek czy kaprys nie rządzi twoim życiem. Zastanawiasz się, zanim podejmiesz ważną decyzję ‒ zdobądź wiedzę, skonsultuj z kim trzeba (o tym w radzie dziesiątej) i do dzieła!

Rada ósma: bądź elastyczny

Tak, wiemy. Przed chwilą namawialiśmy do zaplanowania działań w konkretnym obszarze. Trzymaj się swoich celów, ale jednocześnie bądź czujny i rozglądaj się dookoła, nie pozwól, aby przepadła wyjątkowa okazja. Patrz w przyszłość szeroko i bądź otwarty również na inne cele niż te obrane. Świadomość swoich zalet, realny plan B na przyszłość i kreatywne podejście do życia dadzą ci ogromne możliwości i pewność siebie. Nie zawsze wybrana specjalizacja musi być tą ostateczną i najlepszą, istnieją również inne rozwiązania. Z takim podejściem i otwartością na zmiany raczej nie przegapisz życiowej szansy.

Rada dziewiąta: postaw na relacje, buduj sieć kontaktów

Rozmawiaj, pytaj, dyskutuj z rówieśnikami, studentami, specjalistami, profesorami. W trakcie praktyk zawieraj nowe znajomości, bądź pomocny, uczciwy, ale także asertywny. Wykonuj swoje zadania, ale staraj się zawsze dowiedzieć czegoś więcej. Dzięki temu współpracownicy będą wiedzieli, że można na ciebie liczyć i obdarzyć cię zaufaniem, co na pewno będzie widoczne w efektywności pracy. Zbudujesz dzięki temu swoją sieć kontaktów. Poznawaj otoczenie biznesowe. Warto wiedzieć, jakie firmy z sobą rywalizują, jak budować relacje w danej branży, jakie funkcjonują zasady, co powinno się robić, a czego absolutnie nie należy. Pamiętaj o poufności, która obowiązuje pracowników. Pamiętaj o narzędziach i platformach pomocnych w kontaktach czy relacjach, jak social media i platformy biznesowe. Dbaj o swoje profile i kontakty również w Internecie – pomyśl o swoim wizerunku.

Rada dziesiąta: słuchaj rad, miej autorytety

W dorosłym życiu czeka cię wiele trudnych sytuacji i ważnych decyzji do podjęcia. W dobie cyfryzacji czasu na nie jest coraz mniej, świat pędzi do przodu w zawrotnym tempie, a ty musisz nadążyć. W tej szalonej gonitwie warto mieć obok kogoś, kto wskaże drogę, wyznaczy odpowiedni kierunek, doradzi w kryzysowym momencie. Pamiętaj, że decyzje są twoje, i licz się z ich konsekwencjami, ale jednocześnie weź pod uwagę, że warto wspomagać się doświadczeniem ludzi, którzy przechodzili przez podobne sytuacje. Nauka na cudzych błędach stanowi dużą mądrość, oszczędność czasu i pieniędzy. Warto mieć swoje autorytety – ludzi, na których w danym obszarze chcemy się wzorować. Pamiętaj, że autorytet w jednej dziedzinie może się nie odnosić kompletnie do innej. Warto identyfikować autorytet z konkretnym zakresem działania.

Rada jedenasta: przyłóż się do rekrutacji

Niektórzy wysyłają setki cefałek, licząc na statystyczne szczęście i propozycję dobrze płatnej pracy. Takie historie się nie zdarzają, nie warto się łudzić, tylko twardo stąpać po ziemi i po prostu solidnie się przygotować. Jak to zrobić?

• Pamiętaj, że za ofertą pracy stoją konkretne oczekiwania.
• Sprawdź ewentualnego przyszłego pracodawcę.
• Zastanów nad ofertą – czy ona rzeczywiście jest dla ciebie?

Jeżeli odpowiedziałeś twierdząco na to pytanie, zaangażuj się w przygotowanie wymaganych dokumentów. Skup się nie tylko na treści, ale też na formie, niech dokumenty będą przejrzyste, a twoja aplikacja dobra, bardzo dobra – bądź z niej zadowolony. W razie niejasności, zadawaj pytania. Zostałeś zaproszony na spotkanie? Przygotuj się, odpowiadając na pytania. Dlaczego chcesz tam pracować? Jakie masz wyobrażenie o pracodawcy i twojej pracy? Jakie są twoje mocne strony? Czy wraz z twoim rozwojem rozwinie się też firma? Chwal się, zareklamuj swoje umiejętności. Pamiętaj, że to nic złego, wręcz przeciwnie, świadczy o twojej realnej wartości dla firmy.

Rada dwunasta (jedna z naszych ulubionych!): bądź otwarty, miej pozytywne nastawienie

Wyjście ze strefy komfortu to nic złego. Każda zmiana to rozwój. Masz swoje cele, plany, nie zapominaj ‒ inni też je mają, mogą się różnić od twoich. Trzeba być asertywnym i walczyć o swoje. Pamiętaj o pokorze. Nie zjadłeś tysiąca rozumów, ktoś na pewno będzie chciał ci pokazać miejsce w szeregu. Praktyki mogą nie być najciekawsze na świecie, a praca w warsztacie to nie zawsze przyjemność. Zadania mogą być powtarzalne, niewygodne, a czasem wręcz nudne. Zaufaj nam, nawet najbardziej banalne i pozornie pozbawione sensu zajęcie niesie z sobą wartość i doświadczenie, które wykorzystasz w przyszłości. Znajomy dostał w teorii lepszą pracę? Więcej zarabia? Nie brudzi sobie rąk? Zmienił branżę i już ma w miarę dobrze? Bądź cierpliwy. Pamiętaj ‒ to jest czas na zdobywanie wiedzy, inwestowanie w siebie. Budowanie inżyniera specjalisty to proces. Trudny i pracochłonny, ale opłacalny. Dlaczego w firmach rodzinnych dzieci najczęściej zaczynają od najprostszych stanowisk i poznają funkcjonowanie różnych działów? Zastanów się też, czy zdobywanie pieniędzy będzie twoją główną motywacją. Dlaczego będziesz chciał rano wstawać do pracy? Z czego będziesz czerpał satysfakcję?

Na koniec jeszcze jedna rada: Attitude is everything…

Sprawdź, co zrobić, aby świadomie zaplanować ścieżkę kariery, zwiększyć swoje szanse na rynku pracy i krok po kroku realizować swoje cele

Postaw na fotonikę!

W naszym tekście wspominamy, że istotny w planowaniu przyszłości jest wybór odpowiedniej branży czy sektora. My zachęcamy inżynierów do związania się z fotoniką, nazywaną technologią XXI wieku. Jest to technologia horyzontalna, rozwijająca tradycyjne gałęzie przemysłu, posiadająca w Polsce znaczny potencjał komercyjny. Poniżej prezentujemy wypowiedzi dotyczące rekrutacji inżynierów, przygotowane przez przedstawicieli firm i jednostek naukowo-badawczych z Klastra Fotoniki i Światłowodów.

Beata Bojzan-Matysiak, kierownik Działu Rozwoju i Rekrutacji, Laboratorium Kosmetyczne Dr Irena Eris:

Od wielu lat przyjmujemy studentów na praktyki, prowadzimy z sukcesem programy stażowe, jeden z naszych programów „Laboratorium Talentów” jest skierowany do absolwentów uczelni wyższych. Inżynierów zatrudniamy głównie w obszarach R&D oraz Produkcji. Zwłaszcza osoby, które chcą pracować w nowoczesnych systemach i nieobce są im pojęcia Lean Manufacturing, GMP czy 5S, powinny łatwo odnaleźć się w naszej organizacji. Więcej o firmie oraz możliwościach odbycia praktyk, stażu czy wzięcia udziału w rekrutacji można znaleźć na naszej stronie internetowej.

Magdalena Rogowska, HR Business Partner, FIBRAIN:

Firma FIBRAIN stawia na osoby, które są pozytywne, ambitne, które chcą się rozwijać i budować swoją karierę w innowacyjnej organizacji. Absolwenci rozpoczynający karierę zawodową mogą zdobyć pierwsze doświadczenie na praktykach lub stażach, które są organizowane przez firmę. Oprócz takiej możliwości młode osoby mają szansę dostać pracę na stanowiskach młodszych specjalistów, gdzie pod okiem doświadczonych pracowników będą mogły rozwinąć skrzydła. Poszukujemy kandydatów gotowych na codzienne wyzwania i chętnych do realizacji ambitnych zadań. Oferujemy przyjazną atmosferę pracy, uczestnictwo w innowacyjnych projektach oraz satysfakcję z wykonywanej pracy.

Marek Napierała, kierownik Działu R&D, InPhoTech:

Dynamiczny rozwój nowoczesnych technologii XXI wieku, takich jak fotonika, spowodował wzrost znaczenia działów badawczo-rozwojowych firm. Skupiają one osoby ambitne, kreatywne, poszukujące, stawiające przed sobą wyzwania, a jednocześnie umiejące skutecznie dążyć do zakładanych celów. W InPhoTech zapraszamy do współpracy już bardzo młodych inżynierów. Mają możliwość odbycia u nas praktyki studenckiej czy stażu, stania się częścią zespołów realizujących projekty badań przemysłowych i wdrożeniowych. Uczestniczą w przygotowywaniu innowacyjnych, nowoczesnych rozwiązań, które są odpowiedzią na realne zapotrzebowanie przemysłu i gospodarki XXI wieku. Współpraca ta przygotowuje ich do wejścia na rynek pracy, a bardzo często skutkuje związaniem się z naszą firmą na dłużej.

Łukasz Węglarz, prezes zarządu PCFS Technology:

Od kandydatów do pracy na stanowiskach inżynieryjnych oprócz twardych umiejętności, takich jak obsługa programów inżynierskich, oczekuję kreatywności i otwartości na nowe wyzwania. Wymaga to umiejętności oceny samego siebie oraz poznania swoich słabych i mocnych stron, dzięki czemu jesteśmy w stanie iść w stronę samodoskonalenia, tak ważnego w pracy związanej z tworzeniem nowych, nietypowych urządzeń. W PCFS Technology umożliwiamy różne formy zatrudnienia: od staży po tradycyjną umowę o pracę, przez co zachowujemy elastyczność w stosunku do kandydatów i umożliwiamy im rozwój zawodowy w stabilnym otoczeniu.

Artur Podhorodecki, CEO, QNA Technology:

Pracujemy nad technologią kropek kwantowych ‒ nanocząsteczek, które zrewolucjonizują sposób przetwarzania światła i energii. A to oznacza, że w naszych laboratoriach nie ma miejsca na nudę i rutynę. Walczymy o miejsce na globalnym rynku i nawiązujemy kontakty z partnerami technologicznymi na wszystkich kontynentach. Nasz zespół B+R jest podstawową wartością spółki, szukamy więc kandydatów, dla których praca stanie się pasją, którzy lubią wyzwania i chcą mieć wkład w rozwój technologii przyszłości.

Dr hab. Paweł Mergo, kierownik Pracowni Technologii Światłowodów, Wydział Chemii Uniwersytetu Marii-Curie Skłodowskiej w Lublinie:

Technologie i techniki światłowodowe mają w Polsce nie tylko długą tradycję, ale również znaczny potencjał wdrożeniowy. Fotonika, do której należą światłowody, rozwija różne gałęzie przemysłu i bezsprzecznie w ostatnich latach jest w Polsce jedną z kluczowych zaawansowanych technologii, dlatego młodzież nie powinna przejść obojętnie obok fotoniki, planując swoją karierę. Lublin jest kolebką polskich światłowodów, dlatego zapraszam na studia na Wydziale Chemii UMCS, zarówno pierwszego stopnia, jak i na specjalność Technologie fotoniczne i światłowodowe na II stopniu studiów magisterskich.

Aktualne oferty pracy przeznaczone dla inżynierów znajdują się na stronie:

http://klaster-fotoniki.pl/kariera/