Byłoby to pierwsze ogólnokrajowe referendum po zmianach politycznych w 1989 r. Konstytucja bułgarska wymaga co najmniej 500 tys. podpisów. Po sprawdzeniu autentyczności podpisów, konstytucja zobowiązuje prezydenta do rozpisania referendum.
Lewica postanowiła przystąpić do zbiórki podpisów po decyzji centroprawicowego gabinetu Bojko Borysowa, by zrezygnować z budowy drugiej elektrowni atomowej w Belene nad Dunajem. Projekt miał realizować rosyjski Atomstrojeksport. Z powodu luk we wstępnej umowie cena budowy dwóch reaktorów w łącznej mocy 2000 megawatów z 3,9 mld wzrosła do 6,3 mld euro i to bez kosztów towarzyszącej infrastruktury. Według obecnych władz bułgarskich cena jest zbyt wysoka i obciąża następne pokolenia.
Broniąc projektu, lewica podkreślała, że w przedsięwzięcie zainwestowano już 1 mld euro, a po zerwaniu umów Bułgaria będzie musiała wypłacić wysokie odszkodowania. Referendum ma jednak dotyczyć nie tylko losu elektrowni w Belene, a generalnie przyszłości energetyki jądrowej w kraju - podkreślił w przemówieniu w parlamencie w piątek lider lewicy Sergiej Staniszew. - Tak ważna sprawa jak rozwój energetyki atomowej nie może być decydowana przy zamkniętych drzwiach - dodał.
Od 1 lipca 2012 roku w Bułgarii cena energii elektrycznej wzrosła o 13 proc. dla odbiorców indywidualnych i 16 proc. dla biznesu, co prawdopodobnie pomogło opozycji przy zbiórce podpisów.
PAP, md