Nieopłacone w terminie faktury to niemały problem dla obydwu stron zawartej transakcji. Strona wierzycielska nie otrzymała bowiem na czas umówionej kwoty pieniędzy za zrealizowaną usługę lub sprzedany towar, natomiast dłużnik, poprzez brak płatności, naraża się na szereg negatywnych konsekwencji z tym związanych. O jakich konsekwencjach tu mówimy? Czy za niezapłacenie w terminie faktury może grozić więzienie? W niniejszym artykule odpowiadamy na to pytanie, podając przy tym kilka sposobów na systematyczne regulowanie swoich należności. Radzimy także co zrobić, gdy już jesteśmy dłużnikami.
Czy za nieopłacone faktury można iść do więzienia?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy sięgnąć do aktu prawnego, który w polskim systemie prawnym wymienia podstawowe czyny zabronione. Mowa tu o Ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny. W ustawie tej nie odnajdziemy jednak żadnego artykułu, który nieopłacenie w terminie faktur wprost traktowałby jako wykroczenie lub przestępstwo.
Nie oznacza to jednak, że za faktury i stojące za nimi usługi lub kupione towary, można sobie bezkarnie nie płacić.
Karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat podlega bowiem ten, kto: „w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania” (art. 286 § 1 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny).
Powyższy przepis opisuje sytuacje oszustwa. Jeżeli nieopłacenie faktury będzie więc powiązane właśnie z taką okolicznością, za czyn ten będzie mogło grozić nam więzienie.
Inne możliwe konsekwencje niezapłacenia za towar lub usługę
Nieopłacenie w terminie faktury poza ewentualną odpowiedzialnością karną w sytuacji, gdy czyn ten spełniał także znamiona oszustwa, może zrodzić szereg innych, negatywnych konsekwencji. Wśród nich wskazać można między innymi:
- Możliwe wszczęcie przez wierzyciela w stosunku do dłużnika postępowania windykacyjnego, a nawet sądowego;
- Naliczenie odsetek za opóźnienie z płatnością (mowa tu o odsetkach ustawowych lub wyższych – jeżeli takie wynikały z zawartej umowy), a także ewentualnych kar umownych;
- Wpis do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy, a także BIG InfoMonitor – co negatywnie wpłynąć może na przyszłe możliwości zaciągania przez dłużnika nowych kredytów oraz pożyczek;
- Utrata przez dłużnika zaufania w oczach wykonawców/kontrahentów/klientów/współpracowników.
Sposoby na uniknięcie problemów z zapłatą
Opisane powyżej konsekwencje, jakie mogą wyniknąć w związku z brakiem zapłaty za wystawioną fakturę, nasuwać powinny każdemu myśl o działaniu w sposób umożliwiający każdorazowe, terminowe regulowanie wszelkich posiadanych zobowiązań.
Osiągnąć można to poprzez stosowanie szeregu profilaktycznych metod, które, choć nie są gwarancją sukcesu, na pewno pomogą oddalić dłużniczą perspektywę. Oto kilka z nich:
- Unikaj zaciągania niepotrzebnych zobowiązań;
- Zbuduj „finansową poduszkę bezpieczeństwa” – a więc zaoszczędź sumę pieniędzy, która w kryzysowej sytuacji pozwoli Ci przez kilka miesięcy pokryć wszelkie codzienne wydatki;
- Regularnie analizuj swoje finanse – najlepiej zapisuj wszystkie swoje wpływy na konto oraz wypływy z niego. Możesz robić to przy pomocy przygotowanych specjalnie do tego celu aplikacji;
- Planuj wydatki z wyprzedzeniem. Najlepiej zapisz sobie, kiedy i jakiego rodzaju wydatki poniesiesz, aby móc przygotować się do nich pod względem finansowym oraz czasowym;
- Jeżeli w danym miesiącu masz więcej wydatków lub mniejsze dochody, postaraj się rozłożyć pewne płatności na raty lub zapytaj o możliwość ich odroczenia;
- Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą i masz problem z płynnością finansową swojej firmy, przemyśl rozwiązanie, jakim jest faktoring (a więc odsprzedaż nieprzeterminowanych faktur do zajmującej się tym instytucji, która wypłaci nam pieniądze, a środki od dłużnika uzyska za nas);
- Przemyśl zastosowanie elastycznych terminów płatności (tam, gdzie jest to możliwe).
Co zrobić, gdy nie zapłaciliśmy w terminie i jesteśmy już dłużnikiem?
Pomimo działań profilaktycznych nie udało Ci się opłacić faktury w terminie? To wciąż nic straconego. Nadal możesz podjąć pewne środki, które pozwolą na poradzenie sobie z tą sytuacją, bez konieczności ponoszenia negatywnych jej konsekwencji. Oto niektóre z nich:
- Nie czekaj na podjęcie działań przez wierzyciela. Sam zgłoś się do niego, przeproś za nieuregulowane w terminie zobowiązanie i zaproponuj rozwiązanie sytuacji, które pozwoli mu uzyskać należne pieniądze. Rozwiązaniem tym może być odroczenie terminu płatności, a także rozłożenie jej na raty.
- Przemyśl dostępne sposoby sfinansowania zaległej transakcji. Nie sięgaj przy tym po chwilówki;
- Spróbuj spieniężyć niepotrzebne aktywa, a środki z ich sprzedaży przeznacz na spłatę zobowiązania.
- Ogranicz bieżące wydatki, które w danym momencie nie są nieodzowne. Te niezbędne spróbuj odłożyć w czasie;
- Postaraj się, aby zwłoka w spłacie zadłużenia nie była zbyt długa.
Czytaj też:
Faktury w nowej wersji. Od 1 września duże zmianyCzytaj też:
W Polsce powstaje szósty Primark. Otwarcie jeszcze we wrześniu