Zacznijmy od zasady: wszystkie darowizny są obłożone podatkiem od spadku i darowizn. Jednak w poszczególnych grupach podatkowych przewidziane zostały pewne zwolnienia. W zależności od grupy podatkowej darczyńcy zostały określone kwoty wolne od podatku i jeżeli wartość darowizny ich nie przekroczy, wówczas obdarowany nie ma obowiązku zapłaty podatku.
Podatek od darowizn
Tak więc dwa czynniki wpływają na to, czy obdarowany uniknie zapłaty podatku: to wysokość kwoty wolnej od podatku oraz to, co do której grupy podatkowej należy spadkobierca lub obdarowany. Kwota wolna od podatku różni się w zależności od przynależności do konkretnej grupy podatkowej.
Podatek od darowizn: grupy podatkowe
Przynależność do poszczególnych grup uzależniona jest od stopnia pokrewieństwa pomiędzy obdarowanym a darczyńcą. Wyróżnia się trzy grupy podatkowe:
Grupa |
Osoby zaliczane do grupy |
I |
małżonek (obecny), małżonek w separacji, zstępni (np. syn, córka, wnuki, prawnuki), wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie), rodzeństwo, pasierb, ojczym, macocha, teściowie, zięć, synowa |
II |
zstępni rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek), rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa (np. mąż siostry), rodzeństwo małżonków (np. brat żony – szwagier), małżonkowie |
III |
wszystkie osoby niezaliczone do dwóch poprzednich grup, w tym osoby niespokrewnione z obdarowanym. |
Opodatkowaniu nie podlega darowizna o wartości nieprzekraczającej:
Kwota |
Grupa podatkowa |
9.637 zł |
w pierwszej grupie podatkowej |
7.276 zł |
w drugiej grupie podatkowej |
4.902 zł |
W trzeciej grupie podatkowej |
Jeśli darowizna zamyka się w tej kwocie (w zależności od grupy podatkowej!), to nie powstaje obowiązek zapłaty podatku. UWAGA! Zlicza się wysokość darowizn w ciągu 5 lat, więc jeśli rodzic w jednym roku wykonał darowiznę na 3 tys. zł, a dwa lat później przekazał dziecku 20 tys. zł, to już trzeba wykonać obowiązki, o których piszemy dalej.
Darowizna: tylko przelew
Aby darowizna nie była opodatkowana, musi zostać dokonana w formie przelewu bankowego lub pocztowego. Ta zasada obowiązuje od lat, ale wielu Polaków o tym zapomina. Przekazanie pieniędzy w gotówce nie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia podatkowego! Ponadto darowizna musi być wykonana z konta darczyńcy. Niedopuszczalna jest sytuacja, w której nieposiadający konta bankowego dziadek chce dokonać darowizny na rzecz wnuczki, więc umawia się z córką, że ta ze swojego konta wykona przelew, a później oni sami rozliczą się w gotówce. W takiej sytuacji dziadek powinien z gotówką udać się na pocztę i zlecić wykonanie przelewu.
W tytule przelewu trzeba wskazać, że jest to darowizna, można też wskazać pokrewieństwo osób (np. „Darowizna od matki Magdaleny Kowalskiej dla córki Anny Kowalskiej”).
Zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego
Jeśli darowizna przekracza wskazane kwoty dla poszczególnych grup, obdarowany musi zgłosić nieodpłatne otrzymanie rzeczy albo pieniędzy do urzędu skarbowego. Składa w tym celu formularz podatkowy SD-Z2. Druk wraz z instrukcją jego wypełnienia pobrać można ze strony Ministerstwa Finansów.
Formularz ten składa się w terminie 6 miesięcy od momentu, gdy powstał obowiązek podatkowy, czyli od dokonania darowizny.
Niezgłoszenie darowizny do US skutkować może odpowiedzialnością karną skarbową, trzeba będzie też zapłacić zaległy podatek. W jakiej wysokości kara wchodzi w grę? Jej wysokość jest uzależniona od stopnia narażenia budżetu na uszczuplenie podatku. Naprawdę warto o tym pamiętać, bo urzędy skarbowe aktywnie kontrolują przepływy finansowe na kontach i wychwytują podejrzane transakcje.
Czytaj też:
Zmiany w podatku od nieruchomości. Kto dostanie po kieszeni?Czytaj też:
Miliardy do budżetu z podatku Belki. Wzrost wpływów o ponad 100 proc. w 2 lata