Czy deweloper musi zmusić do zakupu miejsca postojowego? Wszystko o garażach podziemnych

Czy deweloper musi zmusić do zakupu miejsca postojowego? Wszystko o garażach podziemnych

Parking podziemny
Parking podziemny Źródło: Pixabay
Czy deweloper musi wymagać od klienta zakupienia miejsca postojowego w garażu podziemnym, czyli powiązać je z mieszkaniem? Albo z drugiej strony: czy deweloper musi zapewnić miejsca postojowe wszystkim mieszkańcom? A co z podatkiem od miejsc parkingowych? Wyjaśniamy!

Ustawa deweloperska, której przepisy weszły w życie z dniem 1 lipca 2022 r., swoim zakresem obejmuje obecnie również umowy dotyczące zakupu miejsc postojowych oraz komórek lokatorskich.

Miejsca parkingowe są objęte ochroną Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego, dzięki czemu nabywca może być pewien, że w specjalny sposób są chronione nie tylko środki na zakup mieszkania, ale też miejsca postojowego. Ochrona obowiązuje od pierwszej wpłaty na mieszkaniowy rachunek powierniczy należący do dewelopera aż do momentu przeniesienia na nabywcę własności nieruchomości – informuje serwis RynekPierwotny.pl.

Trybunał Konstytucyjny zajął się podatkiem od miejsc parkingowych w hali garażowej

Osoby, które zakupią miejsce postojowe znajdujące się na zewnątrz (i niebędące częścią budynku ani osobnym budynkiem) nie muszą płacić podatku od nieruchomości. Inaczej jest jednak w przypadku miejsc parkingowych zlokalizowanych w hali garażowej.

Obecnie obowiązują dwie różne stawki podatku od miejsca parkingowego, w zależności od tego, czy miejsce postojowe w hali garażowej stanowi odrębną nieruchomość (ma własną księgę wieczystą), czy też jest przynależne do lokalu (czyli gdy jest tylko jedna księga wieczysta, wspólna dla lokalu i miejsca parkingowego). W praktyce zatem o wysokości podatku częściowo decyduje deweloper.

W przypadku miejsc postojowych, które nie mają odrębnej księgi wieczystej, podatek od nieruchomości wynosi tyle samo, co w przypadku lokalu mieszkalnego. W 2022 r. to maksymalnie 1,15 zł za m2. Z kolei w przypadku miejsc postojowych z odrębną księgą wieczystą stosuje się stawkę 9,71 zł za m2.

18 października 2023 roku Trybunał Konstytucyjny pochylił się nad tą kwestią i orzekł, że przepisy dotyczące stawek opodatkowania za miejsce w hali garażowej są niezgodne z Konstytucją. Wskazał przede wszystkim na niezgodność z zasadą szczególnej określoności regulacji podatkowych w zakresie, w jakim stawki podatku za garaż są uzasadnione od tego, czy jest on wyodrębniony w osobnej księdze wieczystej.

Jednolita stawka podatku od stycznia 2025 roku

„TK uznał za niesprawiedliwe nałożenie dużo większego, ponad dziesięciokrotnie wyższego podatku na podatników, których garaże posiadają wyodrębnioną księgę wieczystą. Garaż czy miejsce postojowe są elementem mieszkania. Właśnie dlatego niezależnie od tego, czy posiada on wyodrębnioną księgę wieczystą, czy nie, to powinien być opodatkowany w taki sam sposób” – czytamy w serwisie Freedom.pl.

Trybunał Konstytucyjny odroczył utratę mocy prawnej zaskarżonych przepisów do 1 stycznia 2025 r. Powołał się przy tym na interes publiczny, w szczególności związany z trudną sytuacją finansową gmin.

Trybunał Konstytucyjny wyznaczył w zakresie reformy ustawodawcy wprowadzenie nowej ustawy o podatku od nieruchomości. Nowe przepisy regulujące te stawki mają wejść w życie od 2025 roku. Wiele jego najważniejszych elementów będzie musiało się zmienić.

Podsumowując: Od stycznia 2025 roku z podatkowego punktu widzenia garaż będzie traktowany jak mieszkanie. Ich właściciele zapłacą za nie taki podatek jak za swój lokal. Takie zmiany przewiduje m.in. nowela w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych oraz ustawie o opłacie skarbowej.

Nowe przepisy obejmą w pierwszej kolejności właścicieli domów jednorodzinnych z garażami w budynku i miejscami parkingowymi w blokach mieszkalnych. Z uwagi na to, że stawka za metr kwadratowy garażu będzie równa stawce za mieszkanie, zapłacą za całość jednolity podatek od nieruchomości.

Ważne: w 2024 r. stawka podatku w budynku mieszkalnym wynosi 1,15 zł za 1 m kw. powierzchni, a w 2025 r. wzrośnie do 1,19 zł.

Czy można kupić miejsce postojowe bez mieszkania?

Zazwyczaj miejsce postojowe w hali garażowej jest przynależne do konkretnego lokalu i nie posiada własnej księgi wieczystej, co oznacza, że niemożliwy jest też zakup takiego miejsca bez kupna mieszkania. Jeśli jednak miejsce parkingowe, np. w garażu podziemnym, ma własną księgę wieczystą i jest traktowane jak oddzielna nieruchomość, zakup takiego miejsca bez kupna mieszkania jest jak najbardziej możliwy.

To może być dobre rozwiązanie np. dla osób, które wcześniej kupiły już jeden lokal mieszkalny w danej inwestycji, ale posiadają dwa samochody – i z tego względu chciałyby dokupić dodatkowe miejsce postojowe.

Osoby, które decydują się na zakup miejsca bez lokalu, powinny sprawdzić, czy umowa sprzedaży garażu lub miejsca postojowego zawiera wszystkie niezbędne informacje a dane, a także – czy miejsce ma własną księgę wieczystą.

Czytaj też:
Niektórzy zapłacą niższy podatek. To efekt wyroku Trybunału Konstytucyjnego

Czy deweloper musi zapewnić miejsce postojowe?

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, deweloper powinien zapewnić miejsca postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również miejsca postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne. Liczbę i sposób urządzenia tych miejsc należy dostosować do wymagań ustalonych w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

W świetle tego przepisu miejsca postojowe muszą być zaprojektowane i urządzone na terenie należącym do inwestora, na którym dana inwestycja ma być realizowana. Dodatkowo muszą mieć charakter trwały – nie mogą to być zatem miejsca postojowe tylko na czas budowy lub na pewien początkowy okres użytkowania obiektu budowlanego.

Czy deweloper może narzucić zakup miejsca postojowego?

Na to pytanie odpowiedział Sąd Najwyższy w wyroku z 8 listopada 2012 r. (sygn. akt I CSK 49/12). Po tym, jak sądy dwóch wcześniejszych instancji wydały różne orzeczenia, SN uznał, że deweloper może oferować w sprzedaży mieszkania z obowiązkiem wykupu miejsca postojowego.

Czytaj też:
Kredyt na start: zmyślone analizy i kompromis, do którego nikt się nie przyznaje
Czytaj też:
Te same pieniądze, a mieszkanie mniejsze o 11 m kw. Co się dzieje?