Rząd przewiduje, że przeciętne miesięczne wynagrodzenie w 2024 r. wyniesie 7512 zł, roku później 8310 zł, a w 2026 r. 8519 zł brutto miesięcznie. To liczby ważne dla samozatrudnionych, bo 60 proc. średniej pensji to podstawa do ustalenia składek na ubezpieczenie społeczne.
Osoby prowadzące działalność zapłacą w 2026 r., bez obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, ponad 900 zł więcej niż w 2016 r. Rośnie także składka na ubezpieczenie zdrowotne – zamiast 2,45 proc. przedsiębiorcy na skali podatkowej zapłacą 9 proc. od dochodu na NFZ.
W ciągu dekady składki ZUS dla przedsiębiorców zwiększyły się ponad dwukrotnie.
Składki zdrowotne po nowemu
Przedsiębiorcy samodzielnie opłacają także składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Do 2021 r. jej wysokość była ustalana ryczałtowo (jej podstawę stanowiło 75 proc. przeciętnego wynagrodzenia w sektorze gospodarki narodowej z IV kwartału), ale „Polski ład” zmienił tę zasadę.
Teraz jednoosobowi przedsiębiorcy płacą składkę w wysokości 9 proc. od faktycznie uzyskiwanego dochodu. To ogromna różnica. Bankier wylicza, że w 2021 r. składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosiła 381,81 zł – a czego przedsiębiorca mógł odliczyć od podatku 328,78 zł. W związku z tym realna wysokość składki wynosiła 53,03 zł miesięcznie. W tym roku przedsiębiorca osiągający miesięczne dochody na poziomie przeciętnego wynagrodzenia w 2021 r. (podstawa 3155,4 zł) zapłaci 381,81 zł miesięcznie na ubezpieczenie zdrowotne.
Dwie podwyżki w 2023 roku dla nowych przedsiębiorców
Przedsiębiorcy rozpoczynający prowadzenie działalności mogą skorzystać z preferencyjnych stawek składek ZUS. Wylicza się je od minimalnego wynagrodzenia, które obecnie wynosi 3010 zł. W przyszłym roku ma ono wzrosnąć dwa razy. Pierwsza podwyżka nastąpi 1 stycznia 2023 r. (do poziomu 3383 zł), druga – 1 lipca 2023 roku do kwoty 3450 zł.
– Dwie podwyżki płacy minimalnej spowodują dwie zmiany w wysokości składek ZUS w 2023 roku. W przypadku ZUS preferencyjnego, podstawa składek (bez składki zdrowotnej) to 30 proc. wynagrodzenia minimalnego. Obecnie podstawa ta wynosi 903 zł, a składki od niej liczone – 285,71 zł miesięcznie – mówi Piotr Juszczyk, Główny Doradca Podatkowy w firmie inFakt.
Od stycznia 2023 r. podstawa składki wzrośnie do kwoty 1014,90 zł. Składki (bez składki zdrowotnej) za okres od stycznia do czerwca wyniosą 321,12 zł, a więc o 35,41 zł miesięcznie więcej. Z kolei po drugiej podwyżce od lipca 2023 roku, podstawa wymiaru ulgowych składek ZUS wzrośnie do 1035 zł. W związku z tym należności za okres lipiec – grudzień 2023 wzrosną do poziomu 327,47 zł. Wzrost względem 2022 roku wyniesie 41,76 zł miesięcznie.
Czytaj też:
Przed przedsiębiorcami trudny rok. Będzie historyczna podwyżka składek ZUS