Każdy z nas jest inny, dlatego też niektórzy bardzo cenią sobie stabilną pracę na etacie, a inni szukają dodatkowych wyzwań i chcą sami decydować o sobie. Jeśli należysz do tej drugiej grupy, warto abyś dokładnie przemyślał wybór formy zatrudnienia. Choć bowiem praca na etacie ma wiele zalet, to niektórzy wolą mieć większą decyzyjność i być szefami sami dla siebie. Dlatego wybierają self employment. Co to jest i na czym polega?
Self employment – co to jest?
Self employment jest definiowane jako samozatrudnienie. To sytuacja, gdy osoba fizyczna podejmuje działalność gospodarczą na własny rachunek. Tym samym pracuje dla siebie, na swoje konto i sama ponosi odpowiedzialność oraz ryzyko.
Jest to dość popularna forma działalności w Polsce, ponieważ daje dużą elastyczność i swobodę. Przedsiębiorcy, którzy założą działalność gospodarczą, mogą sami decydować o tym z iloma kontrahentami chcą współpracować – czy będzie to jedna firma czy może kilka. To oni odpowiadają za pozyskanie zleceń i ich wybór, nie podlegają nikomu i sami decydują, kiedy i ile chcą pracować.
Zazwyczaj samozatrudnienie opiera się na współpracy B2B, czyli business to business. Polega ona po prostu na tym, że między sobą interesy prowadzą dwa przedsiębiorstwa. Może się również zdarzyć, że jednym z naszych kontrahentów będzie poprzedni pracodawca. W takiej sytuacji jest on naszym partnerem gospodarczym, więc taka współpraca musi opierać się na umowie między stronami – jednym z rozwiązań jest wtedy umowa B2B.
Samozatrudnienie – jakie są zalety tego rozwiązania?
Forma samozatrudnienia wiąże się z wieloma korzyściami. Jedną z najważniejszych są wyższe zarobki niż wtedy gdybyśmy byli zatrudnieni na umowę o pracę. Jest to możliwe dzięki temu, że zatrudniając osobę prowadzącą własną działalność, pracodawca obniża koszty. Tym samym może zaproponować wyższe wynagrodzenie za daną pracę.
Innym ważnym kryterium self employment jest większa swoboda działania. To ty decydujesz, z kim będziesz pracował, w jaki sposób i w ogóle ile czasu będziesz poświęcał na pracę. Jesteś sam sobie szefem. Dlatego możesz spełniać swoje własne wizje zawodowe. Nikt cię nie ogranicza, możesz realizować własne pomysły. Dodatkowo możesz jednocześnie współpracować z kilkoma firmami, a jak wiadomo więcej zleceń, to wyższe zarobki.
Kolejną ważną zaletą self employment są korzyści podatkowe. Masz wiele możliwości odliczeń podatku.
Jako osoba samozatrudniona możesz do kosztów uzyskania przychodów zaliczyć wszystkie wydatki związane ze sprzętem, którego używasz w pracy, koszty dojazdów, szkoleń itd. Dodatkowo, jeśli siedzibą Twojej firmy jest prywatne mieszkanie, w ramach odliczeń podatku możesz uwzględnić część czynszu. Oprócz tego możesz skorzystać z odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług, a także możesz korzystać z różnych dotacji i kredytów dla małych przedsiębiorstw.
Wady samozatrudnienia
Choć self employment ma wiele zalet, to nie jest rozwiązaniem idealnym. Samozatrudnienie ma również kilka poważnych wad. Przede wszystkim w tym wypadku jesteśmy zdani na samych siebie. To my szukamy sobie zleceń i nie mamy pewności, kiedy, czy i ile uda nam się ich zdobyć. Z tą formą zatrudnienia wiąże się zatem niepewność.
Dodatkowo nie mamy tutaj takich przywilejów, jak w przypadku umowy o pracę – czyli stałej pensji i płatnego urlopu. W tym wypadku będąc na urlopie, nie zarabiamy. Inną wadą samozatrudnienia jest również konieczność zajęcia się wieloma formalnościami. Musimy pamiętać zarówno o wystawianiu faktur, jak i rozliczaniu podatku dochodowego, czy też odprowadzaniu składek do ZUS. To na nas spoczywa obowiązek pilnowania terminów płatności, a także zbierania i przechowywania niezbędnych dokumentów.
Samozatrudnienie – czyli jak założyć firmę?
Wyjaśniliśmy już, co to jest self employment i przedstawiliśmy wady i zalety tego rozwiązania. Czas przybliżyć informację o tym, jak w ogóle założyć własną firmę, czyli jak przejść na samozatrudnienie.
Przede wszystkim pierwszym krokiem jest wypełnienie formularza CEIDG-1. Jest to wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Składając ten wniosek, jednocześnie składamy prośbę o nadanie numeru REGON, a także numeru NIP. Wszystko zawiera się w jednym formularzu CEIDG-1.
W jaki sposób możemy złożyć ten formularz? Masz kilka możliwości:
- możemy go złożyć w urzędzie miasta lub gminy,
- wysłać listem poleconym na adres urzędu miasta lub gminy – jednak w tym wypadku wymagane jest, aby podpis na wniosku miał poświadczenie notarialne,
- wypełnić przez internet z użyciem bezpiecznego podpisu kwalifikowanego, lub z wykorzystaniem profilu zaufanego ePUAP.
Jeśli Twój wniosek zostanie zatwierdzony i Twoja działalność gospodarcza zostanie pomyślnie zarejestrowana, automatycznie zostaną Ci przydzielone zarówno REGON, jak i NIP.
Formy opodatkowania a samozatrudnienie
Jednak podczas składania wniosku CEIDG-1 będziesz musiał podjąć jedną ważną decyzję. Mianowicie musisz wybrać jedną spośród czterech form opodatkowania swojej działalności.
Do wyboru masz:
- PIT progresywny – zdecydowanie z tą formą rozliczeń spotkamy się najczęściej, ponieważ wybierając ją, przedsiębiorca może korzystać ze wszystkich ulg podatkowych, może rozliczać się ze współmałżonkiem, czy jako samotny rodzic. Na czym polega ta forma rozliczeń? Na pobieraniu podatku od wyliczonego dochodu – podatek ten może wynieść 18 proc., jeśli roczny dochód jest mniejszy niż 85 528 zł, albo 32 proc., jeżeli dochód przekracza tę kwotę).
- Podatek liniowy – działa na podobnych zasadach jak PIT progresywny. Te formy rozliczenia różnią się tym, że podatek jest stały – bez względu od wysokości dochodów – i wynosi 19 proc., a dodatkowo nie możemy skorzystać z ulg podatkowych.
- Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – wybierając tę formę rozliczenia, podatek płacimy od przychodu. Dodatkowo musimy wybrać jedną ze stawek – mamy do wyboru pięć. Przy jej wyborze należy brać pod uwagę rodzaj wykonywanej działalności.
- Karta podatkowa – to jednak z najprostszych form opodatkowania. W tym wypadku to ty jako przedsiębiorca ustalasz wysokość należnego podatku wspólnie z naczelnikiem urzędu skarbowego. Przy tym procesie należy uwzględnić nie tylko rodzaj wykonywanych usług, lecz także liczbę mieszkańców miejscowości, w której zarejestrowałeś firmę.