Dług? Można do niego podejść z głową

Z jakimi problemami zgłaszają się do Pani właściciele firm?

Najczęściej to utrata płynności finansowej i nadmierne zadłużenie, które powoduje, iż suma długów przekracza możliwości ich spłaty. Problemami są też nieefektywna struktura organizacyjna oraz wysokie koszty, które utrudniają inwestycje i rozwój. Dłużnicy często borykają się z egzekucją komorniczą. Restrukturyzacja może zaś zawiesić postępowania i dać czas na wypracowanie porozumienia z wierzycielami.

Czym tak naprawdę jest restrukturyzacja i kiedy się ją stosuje?

Restrukturyzacja to zespół działań prawnych, ekonomicznych i organizacyjnych, których celem jest uniknięcie upadłości przedsiębiorcy. Kluczowe znaczenie ma zawarcie układu z wierzycielami – porozumienia regulującego warunki spłaty zobowiązań, które daje firmie szansę na uzdrowienie i dalsze funkcjonowanie.

Czy restrukturyzacja zamiast likwidacji jest możliwa?

Tak, jej głównym celem jest uniknięcie upadłości. Jeśli jednak działania naprawcze nie przyniosą efektu lub jest za późno – konieczne staje się ogłoszenie upadłości. To procedura dla przedsiębiorców, którzy stali się niewypłacalni, a więc trwale utracili zdolność do regulowania zobowiązań przez minimum trzy miesiące.

Czy są jakieś prawne widełki dotyczące zadłużenia?

Nie ma. Każdy przedsiębiorca, który stanie się niewypłacalny jest zobowiązany w ciągu 30 dni od wystąpienia przesłanek do upadłości złożyć wniosek do sądu – w przeciwnym razie grozi mu odpowiedzialność cywilna lub karna (np. art. 299 KSH).

Co się dzieje po ogłoszeniu upadłości?

Majątek dłużnika staje się masą upadłości, nad którą zarząd przejmuje syndyk. Wierzyciele zgłaszają swoje roszczenia – zaspokajani są wg zasad pierwszeństwa i ustalonej kategorii zaspokojenia. Długi nie zawsze znikają: np. w przypadku spółek po wykreśleniu z KRS odpowiedzialność mogą ponosić członkowie zarządu (m.in. 299 KSH).

Upadłość fraudacyjna – wyjaśni pani to pojęcie?

To sytuacja, w której dłużnik działa celowo na szkodę wierzycieli – ukrywa majątek, pozornie go przenosi lub zaciąga zobowiązania bez zamiaru spłaty. Grozi za to odpowiedzialność karna (m.in. z art. 300–302 Kodeksu karnego) i odszkodowawcza.

Jak wygląda wdrażanie dyrektywy 2019/2023?

Polska nie wdrożyła jej jeszcze w pełni. Dyrektywa zakłada m.in. szybsze postępowania restrukturyzacyjne i wcześniejsze ostrzeżenia dla dłużników. Częściowo już funkcjonuje Krajowy Rejestr Zadłużonych – narzędzie dla sądów, doradców i wierzycieli.

Jakie obszary prawa obsługuje pani kancelaria?

Specjalizujemy się w restrukturyzacji i upadłości (jako radca prawny i doradca restrukturyzacyjny), ale też prowadzimy sprawy cywilne, rodzinne i karne – w tym głośne procesy o zabójstwa czy handel narkotykami.

Czy w Polsce rośnie liczba upadłości konsumenckich?

Tak – w 2024 roku było ich ponad 21 tys. Jako syndyk widzę ten wzrost i ogromne problemy finansowe Polaków – również te poza wielkimi miastami. Często pomagam osobom żyjącym w skrajnej biedzie przejść cały proces, odzyskać godność i wiarę w nowe życie. Upadłość to nie wstyd, lecz realna szansa na drugie życie bez długów.

Rozmawiał: Jan Matura

Maja Chwaliszewska

Radca prawny, doradca restrukturyzacyjny. Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, studiów podyplomowych „Ochrona danych osobowych i bezpieczeństwo teleinformatyczne w biznesie” na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, studiów podyplomowych Prawo Restrukturyzacyjne i Upadłościowe (restrukturyzacja i likwidacja przedsiębiorstwa) na Uczelni Łazarskiego. Aktualnie kontynuuje rozwój naukowy jako uczestniczka seminarium doktorskiego na Uniwersytecie SWPS. Od 2017 roku posiada licencję doradcy restrukturyzacyjnego.