„Stało się! Od czwartku 9 marca 2023 roku lista lottomilionerów liczy już 1500 pozycji! Oznacza to, że właśnie tyle osób od 1996 roku trafiło w Lotto i Lotto Plus główną wygraną o wartości równej lub większej niż 1 000 000 zł” – taką informację znajdujemy w archiwum komunikatów na stronie popularnych gier Lotto. Od czasu jego publikacji upłynął blisko rok i lista lottomilionerów wydłużyła się o blisko 120 kolejnych nazwisk.
Najwyższa wygrana w Lotto wyniosła 6 726 210,20 zł i padła w marcu 2017 roku. Rekordowa wygrana w loterii Eurojackpot padł w 2022 roku, gdy w powiecie krotoszyńskim ktoś wzbogacił się o prawie 214 mln zł (minus podatek).
Totalizator Sportowy: pieniądze na sport i odbudowę Zamku Królewskiego
Organizatorem tych i wielu innych gier jest Totalizator Sportowy, spółka Skarbu Państwa z ograniczoną odpowiedzialnością z prawie 70-letnią tradycją. Rozpoczęła ona działalność w 1956 roku jako Przedsiębiorstwo Państwowe Totalizator Sportowy. Pieniądze z organizacji zakładów wzajemnych miały być przeznaczane na finansowanie remontów i budowy obiektów oraz urządzeń sportowych, ale zdarzały się też „akcje specjalne”. Gdy na początku lat 70. zapadła decyzja o odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie i w całej Polsce rozpoczęto zbiórkę pieniędzy, Totalizator Sportowy zorganizował zakłady dodatkowe, które stanowiły cegiełkę w procesie odbudowy.
Początkowo Przedsiębiorstwo prowadziło zakłady piłkarskie, ale już w 1957 roku pierwsi chętni mogli spróbować szczęścia w grze liczbowej Toto-Lotek. To nic innego jak znane dziś Lotto (zmiana nazwy nastąpiła w 2009 roku). W 1957 roku została też otwarta pierwsza kolektura – w Warszawie.
W pierwszych latach grający sprawdzali wyniki losowań w gazetach. Od 1973 roku posiadacze telewizorów nie musieli już wychodzić z domu, by sprawdzić, czy wygrali: losowania – z wykorzystaniem mechanicznej maszyny losującej – transmitowano na jedynym dostępnym w tamtych czasach kanale telewizyjnym. Kolejna istotna zmiana technologiczna nastąpiła w 1991 roku: najpierw amerykańska firma G-Tech przeprowadziła komputeryzację systemu zawierania zakładów, a kilka miesięcy później wprowadzono pierwsze Lottomaty, co dało początek sprzedaży online.
Rok 1994 przeszedł do historii za sprawą rekordowego losowania, w trakcie którego padło aż 80 „szóstek”. Inny rekord popularności został pobity w 2011 roku: numery w Lotto, najpopularniejszej grze, skreśliło 11 mln osób.
Coraz więcej losowań i zdrapek
W końcu lat 90. Totalizator zaskakiwał coraz to nowymi grami: w 1998 roku gracze mogli obstawiać Twój Szczęśliwy Numerek, a w 1999 roku kupić pierwszą zdrapkę Zodiak. Z czasem uczestnicy musieli uczyć się nowych nazw: Duży Lotek został przemianowany na Lotto, Express Lotek na Mini Lotto, a Multi Lotek na Multi Multi. Od 2014 roku można zawalczyć o Ekstra Pensję, czyli comiesięczną wypłatę 5000 złotych przez 20 lat. Jesienią 2017 roku polscy gracze mogli po raz pierwszy zagrać w grę losową Eurojackpot, która do tej pory była dostępna w 17 krajach Europy.
- Od lat otrzymywaliśmy sygnały od naszych graczy, którzy podróżując po Europie, mieli okazję zagrać o ogromne kwoty w europejskiej grze liczbowej i chcieliby, żeby w końcu taki produkt trafił do Polski. Wcześniej ze względu na obowiązujące przepisy prawa nie mogło tak się stać. Po tegorocznej nowelizacji ustawy o grach hazardowych szybko wzięliśmy się do pracy, by móc w końcu sprostać tym oczekiwaniom. Efekt właśnie widzimy – po niespełna pół roku wprowadzamy do Polski grę Eurojackpot, gdzie zagramy o naprawdę niewyobrażalne wygrane – wyjaśniał Olgierd Cieślik, który do drugiej połowy lutego 2024 roku pełnił funkcję prezesa Totalizatora Sportowego. Przez 7 lat stał na czele jednego z najdłużej funkcjonujących zarządów nie tylko w historii Totalizatora Sportowego, ale w ogóle wśród spółek Skarbu Państwa.
Część dochodu ze sprzedaży Eurojackpot wspiera – podobnie jak i inne produkty Totalizatora – rozwój polskiego sportu oraz kultury narodowej. Z ceny każdego zakładu 2,50 zł trafia na fundusze celowe, w tym 1,80 zł jest kierowane na Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej, a 0,50 zł zasila Fundusz Promocji Kultury.
Rosną dopłaty na kulturę i sport
Rok później Totalizator Sportowy wszedł ze swoimi produktami do kanału interaktywnego: 5 grudnia 2018 roku ruszyła sprzedaż produktów LOTTO na platformie internetowej LOTTO.pl oraz jedyne legalne kasyno internetowe w Polsce, TotalCasino.pl. Dzięki temu, że chętni mogą wziąć udział w grach bez wychodzenia z domu, w górę poszły zyski Totalizator Sportowego. Skorzystały na tym sport i kultura, bo od początku swojego istnienia Totalizator dzielił się z organizacjami wspierającymi sport i promującymi kulturę.
Totalizator Sportowy ma obowiązek przekazywania 20 proc. kwoty dopłat do gier liczbowych i loterii na wspieranie kultury narodowej. 77 proc. kwoty dopłat przekazywana jest dla sportu i 3 proc. na zdrowie. Pieniądze trafiają do Funduszu Promocji Kultury, Funduszu Promocji Kultury Fizycznej oraz Funduszu Rozwiązywania Problemów Hazardowych. Z dofinansowania Totalizatora korzystają organizatorzy festiwali, rozbudowane są kolekcje w muzeach, remonty oraz przebudowy muzeów i teatrów m.in. Pałacu Czartoryskich w Krakowie, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i wielu innych. Od lat Totalizator Sportowy jest największym mecenasem kultury narodowej.
W wywiadzie dla Pulsu Biznesu Olgierd Cieślik wyjaśniał, czym kieruje się firma przy wyborze inicjatyw sportowych, które chce wspierać finansowo.
- Szukamy partnerstw, które niosą korzyść dla obu stron. Przede wszystkim projekt musi być spójny z naszymi wartościami (…) Oczywiście, zwracamy uwagę np. na szanse medalowe, ale liczy się też to, czy dany projekt zaktywizuje lokalną społeczność, odpowie na jakąś ich potrzebę. Nie chodzi nam przecież o wspieranie wyłącznie wielkich marek i nazwisk – przekonywał.
Od wielu lat Totalizator Sportowy jest sponsorem Polskiego Komitetu Olimpijskiego, wyścigów konnych na warszawskim Służewcu, zawodników startujących w Tour de Pologne a także wielu sportowców na mocy indywidualnych umów.
Dopłaty na sport i kulturę systematycznie rosną: z 975,7 mln zł w 2018 roku do 1, 28 mld zł w 2022 roku (za 10 miesięcy 2023 roku wyniosły 1,15 mld zł). Rosły również wpływy do budżetu państwa: z 2,1 mld zł w 2018 roku do 3,5 mld zł w 2022 roku (za 10 miesięcy 2023 roku wyniosły 3,4 mld zł). Z perspektywy pięciu lat funkcjonowania kanału internetowego w Totalizatorze Sportowym widoczny jest także rekordowy wzrost przychodów ze sprzedaży, które wzrosły niemal ośmiokrotnie: z 5 mld zł do 39 mld zł, natomiast za 10 miesięcy 2023 roku osiągnęły już poziom 42 mld zł).
Rok później Totalizator Sportowy skorzystał na nowelizacji ustawy o grach hazardowych z 2016 r. Wśród jej licznych zapisów znalazł się ten przyznający państwu monopol na automaty do gry i kasyno on-line. Spółka sprawuje nadzór nad legalnymi salonami gier: na koniec 2023 roku było ich 1725. Otwieranie lokali jest obwarowane wieloma zastrzeżeniami: musi być wyposażony w kamery, a decyzję w sprawie otwarcia wydaje Izba Administracji Skarbowej. Lokale są regularnie kontrolowane.
Prawie 2 mln zweryfikowanych użytkowników kanałów internetowych będzie mogło zawalczyć o nagrody w programie lojalnościowym
Rozwój kanałów internetowych Totalizatora Sportowego nie byłby możliwy bez kolejnych działań podejmowanych przez przedsiębiorstwo w ostatnich latach. Od września 2020 roku gracze online mogą dokonywać swojej weryfikacji podczas rejestracji w serwisie LOTTO online lub w Total Casino za pomocą bankowości elektronicznej dzięki usłudze mojeID, bez konieczności przesyłania obrazu dowodu tożsamości. W ostatnich pięciu latach wszystkie linie biznesowe już dwukrotnie przeszły proces audytu dokonywany przez niezależne organizacje branżowe, otrzymując międzynarodowy certyfikat Responsible Gaming (w 2020 i 2023 roku). W marcu 2023 roku platforma LOTTO online została przeniesiona do chmury, co usprawniło niezawodność jej funkcjonowania i bezpieczeństwo graczy. Wszystkie te działania przyczyniły się do tego, że w kanałach interaktywnych zweryfikowano już łącznie ponad 1,8 mln użytkowników.
Co dalej? Można zdradzić, że Totalizator Sportowy przygotowuje się do wprowadzenia systemu lojalnościowego dla graczy. Sprawa otoczona jest aurą tajemniczości, a o tym, że coś jest na rzeczy, wiemy z ogłoszenia o przetargu na dostarczanie nagród w ramach programu lojalnościowego poprzez aplikację mobilną. Ogłoszenie pojawiło się pod koniec 2023 roku.