Postępowanie spadkowe. Co zrobić, gdy zmarły pozostawił długi?

Postępowanie spadkowe. Co zrobić, gdy zmarły pozostawił długi?

Dokumenty u notariusza
Dokumenty u notariusza Źródło:Shutterstock / Freedomz
Utrata bliskiej osoby to bardzo przykre doświadczenie. Jednakże przepisany nam spadek może spowodować lekką poprawę nastroju. Sprawa może się jednak nieco skomplikować, gdy okaże się, że zmarły miał długi.

Zanim dojdzie do przejęcia spadku, należy mieć na uwadze, że są dwie opcje dziedziczenia majątku. Jedną z nich jest dziedziczenie ustawowe, czyli kolejność dziedziczenia zgodna z zapisami Kodeksu Cywilnego. Dziedziczenie testamentowe natomiast uzależnione jest wyłącznie od udokumentowanej woli zmarłego.

Sprawdźmy, czy opcje te różnią się od siebie w trakcie przyjmowania spadku i co możemy zrobić, gdy spadek okaże się zadłużony.

Przysługuje mi spadek. Co teraz?

Niezależnie od tego, czy spadek jest nam przypisany w testamencie, czy otrzymujemy go na mocy Kodeksu Cywilnego, mamy wybór, co z nim robimy. Możemy:

  • przyjąć spadek w całości — jest to przyjęcie aktywów (pieniędzy, nieruchomości, pojazdów) oraz pasywów (zadłużenia);
  • odrzucić spadek w całości;
  • przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza — przyjęcie spadku, lecz odpowiedzialność za długi obowiązuje jedynie do wysokości odziedziczonego majątku, a nie za istniejące zadłużenie.

Na podjęcie decyzji mamy pół roku od momentu, w którym dowiemy się o staniu się spadkobiercą. W sytuacji, w której decydujemy się na którąkolwiek z opcji, musimy złożyć stosowny wniosek przed sądem lub notariuszem. Brak jakichkolwiek działań skutkować będzie odziedziczeniem majątku z dobrodziejstwem inwentarza.

Czy warto przyjąć spadek?

Zanim podejmiemy decyzję dotyczącą spadku, dobrze jest znaleźć jak najwięcej informacji o ewentualnych zadłużeniach. Do tego przydać się może sprawdzenie wszystkich dokumentów zmarłego — umów i rachunków pozostawionych np. w mieszkaniu. Można także zweryfikować księgę wieczystą na stronie ekw.ms.gov.pl. Znajdziemy tam informacje o postępowaniach komorniczych lub hipotece zabezpieczającej spłatę zobowiązań.

Ustalenie, czy spadek jest zadłużony, nie zawsze kończy się sukcesem. Jeśli nie mamy pewności, możemy złożyć w sądzie prośbę o przeprowadzenie spisu inwentarza. Wtedy to komornik zajmuje się zliczeniem wszystkich aktywów i pasywów zmarłego. Wiąże się to jednak z poniesieniem przez nas dodatkowych opłat.

Spadek z zadłużeniem. Możemy na tym zyskać

Nie zawsze spadek z zadłużeniem oznacza, że nic na tym nie zyskamy. Wszakże może się okazać, że wartość np. nieruchomości jest znacznie większa niż wartość zadłużenia. W takiej sytuacji, gdy możemy zyskać mieszkanie warte 500 000 zł, a do spłaty mamy 100 000 zł, nie powinniśmy się zastanawiać.

W przypadku przyjęcia spadku z długami należy jednak mieć na uwadze, że musimy spłacić zadłużenie na tych samych warunkach, jakie obowiązywały zmarłego. Dlatego też może się zdarzyć, że w pewnym momencie zgłosi się do nas firma windykacyjna w sprawie uregulowania zaległości.

Nie powinniśmy unikać kontaktu z windykatorem. Może się okazać, że w toku rozmowy obie strony dojdą do porozumienia i znalezienia najlepszego sposobu na skuteczną i szybką spłatę długu.

Czytaj też:
Polacy ratują się pożyczkami. Znamy kwoty
Czytaj też:
Sukcesja. Kiedy i jak zacząć się do niej przygotowywać?