Praca w upale nie należy do czynności łatwych. Dotyczy to zarówno pracowników pracujących na zewnątrz, jak i tych w pomieszczeniach. Wysokie temperatury mają wpływ zarówno na bezpieczeństwo, jak i na wydajność. W takich sytuacjach jednak w życie wchodzą zapisy BHP oraz Kodeks pracy. Sprawdźmy, co przysługuje nam w trakcie upałów.
Upał, a wyniki w pracy
Każdego roku temperatury w ciągu lata stają się coraz wyższe. Momentami na termometrach w Polsce pojawia się ponad 30 stopni. W takich warunkach nasz organizm przestaje odpowiednio funkcjonować. Upały znacznie wpływają na naszą kondycję fizyczną, samopoczucie oraz zdrowie.
Przy takich temperaturach grozi nam również hipertermia, czyli podniesieniem temperatury ciała o 2-4 stopnie. Wtedy najpopularniejszymi objawami są zawroty głowy, nudności, wymioty czy gorączka. Częściej jednak pojawia się uczucie zmęczenia, problemy z koncentracją czy wzmożona irytacja (inaczej agresja cieplna).
Optymalna temperatura do pracy
Niezależnie od miejsca naszej pracy, zasady BHP mówią o sytuacjach, w których pracodawca zobowiązany jest do podjęcia dodatkowych działań. Praca w warunkach uciążliwych pojawia się w momencie, w którym temperatura przekracza:
- 25 stopni na otwartej przestrzeni;
- 28 stopni w zamkniętym pomieszczeniu.
Według Polskiego Instytutu Ekonomicznego optymalna temperatura do pracy biurowej wynosi 21,6 stopnia. Im wyższa temperatura, tym wydajność pracowników spada nawet o kilkanaście procent.
Praca w upał: obowiązkowe dostarczenie zimnych napoi
Przy wysokich temperaturach pracodawca powinien zapewnić swoim pracownikom dostęp do zimnych napojów. Przepisy nie precyzują, jakie dokładnie napoje powinny zostać przekazane. Może być to woda, soki oraz inne smakowe napoje. Dodatkowo w przypadku pracy na świeżym powietrzu płyny powinny zostać wzbogacone o sole mineralne i witaminy.
Napoje dostępne powinny być w ciągu całej zmiany roboczej i wydawane według ustaleń pracodawcy ze związkami zawodowymi. Jeśli firma nie posiada organizacji związkowej, pracodawca powinien ustalić warunki z przedstawicielami pracowników.
Praca w upały: skrócenie czasu pracy
W prawie pracy pojawiają się informacje o dodatkowych przerwach w trakcie upałów oraz modyfikacje czasu pracy. Nie są to jednak obowiązkowe zapisy, które znajdziemy w Kodeksie pracy. Jednakże jeśli pracodawca zgodzi się na tego typu działania, nie może wymagać od nas odrobienia godzin w innym terminie. Nie są to także działania, które pozwalają na obniżenie wynagrodzenia.
Zmiany w systemie przerw mogą zostać wprowadzone na kilka sposobów. Pracodawca może wydłużyć czas już dostępnych w ciągu dnia przerw. Istnieje również szansa utworzenia dodatkowych, częstszych przerw od obowiązków służbowych. W niektórych krajach dodatkowe wolne obowiązuje w najcieplejszej porze dnia (tzw. sjesta).
Praca w upały: co w przypadku naruszenia przepisów?
Kodeks pracy mówi o obowiązku dbania przez pracodawcę o bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Brak takiego zabezpieczenia zagrażać może życiu lub zdrowiu pracowników.
W momencie, w którym nie mamy zapewnionych odpowiednich warunków, możemy odmówić wykonywania naszych obowiązków. Oprócz tego za taki dzień możemy domagać się wypłacenia pełnego wynagrodzenia. Jeśli pracodawca nie zapewni warunków odpowiednich do pracy w upale, grozi mu kara finansowa. Wysokość grzywny jest różna, lecz jej wartość mieści się w granicach od 1000 do 30 000 zł.
Czytaj też:
Padł rekord ciepła w Polsce. IMGW podało szczegółyCzytaj też:
Kiedy od upału można umrzeć? Granica krytyczna dla zdrowych ludzi to niecałe 31 stopni