Renta wdowia to stosunkowo nowe świadczenie, które pozwala łączyć własną emeryturę lub rentę z rentą rodzinną po zmarłym małżonku. Rozwiązanie, obowiązujące od 1 stycznia 2025 r., adresowane jest do osób w wieku emerytalnym, które straciły współmałżonka. Obecnie z renty wdowiej korzysta około 900 tys. osób. Świadczenie nie przysługuje jednak każdemu – ustawodawca wprowadził zarówno kryteria wieku, jak i limit kwotowy.
Nowe przepisy
Nowe przepisy dają możliwość pobierania części drugiego świadczenia emerytalno-rentowego. Zgodnie z ustawą, między 1 lipca 2025 r. a 31 grudnia 2026 r. wdowa lub wdowiec mogą otrzymać 15 proc. drugiego świadczenia w zbiegu. Od stycznia 2027 r. ten udział ma wzrosnąć do 25 proc. Dzięki temu małżonek po zmarłym zyskuje dodatkowe wsparcie finansowe, zamiast rezygnować z jednego ze świadczeń w całości.
Renta wdowia nie jest jednak dostępna dla wszystkich, którzy stracili małżonka. Ustawa zastrzega, że wdowa musi zostać osobą owdowiałą nie wcześniej niż po ukończeniu 55 lat, a wdowiec – nie wcześniej niż po ukończeniu 60 lat. Dopiero spełnienie tego warunku wieku, oprócz posiadania prawa do emerytury lub renty, otwiera drogę do renty wdowiej.
Limit świadczenia
Kluczowe znaczenie ma także limit świadczenia. Renta wdowia przysługuje tylko wtedy, gdy łączna kwota świadczeń wdowy lub wdowca nie przekracza trzykrotności minimalnej emerytury. Obecnie jest to około 5636,73 zł brutto. Po przekroczeniu tego progu renta wdowia nie jest wypłacana. Limit ma zapobiegać sytuacji, w której nowe świadczenie trafiałoby do osób o wysokich dochodach emerytalnych.
Przepisy przewidują, że limit renty wdowiej będzie co roku waloryzowany na tych samych zasadach co emerytury i renty. W projekcie ustawy budżetowej wskazano, że wskaźnik waloryzacji może wynieść 4,88 proc. Przy takim założeniu, jak wylicza „Fakt”, od 1 marca 2026 r. limit renty wdowiej mógłby wzrosnąć do ok. 5911 zł brutto. Ostateczna wartość będzie jednak znana dopiero pod koniec lutego 2026 r., po oficjalnym potwierdzeniu wskaźnika waloryzacji.
Podniesienie limitu ma praktyczne znaczenie dla wielu seniorów. Gazeta zwraca uwagę, że dzięki wyższemu progowi wdowy i wdowcy nie stracą prawa do renty wdowiej po marcowej waloryzacji, gdy wzrosną ich świadczenia podstawowe. Wzrost limitu oznacza, że świadczenia pozostające w zbiegu – emerytura lub renta oraz renta rodzinna – zostaną podniesione wskaźnikiem emeryckich podwyżek, bez ryzyka przekroczenia progu i utraty prawa do nowego świadczenia.
Mimo to seniorzy podkreślają, że oczekują jeszcze dalej idących zmian. Wdebatach pojawiają się postulaty, by limit został podniesiony bardziej zdecydowanie, tak aby renta wdowia realnie zwiększała budżet domowy większej grupy wdów i wdowców. Na razie jednak większe modyfikacje konstrukcji świadczenia są odkładane na później. Jak zapowiedziano, szeroka ewaluacja programu renty wdowiej ma zostać przeprowadzona dopiero w 2028 r. Dopiero po tej analizie możliwe będą ewentualne głębsze korekty zasad, z których korzystają dziś setki tysięcy seniorów.
Czytaj też:
Renta wdowia już dla 40-latków? Polacy zabrali głosCzytaj też:
Będzie łatwiej o rentę wdowią? Jest głos z Pałacu Prezydenckiego