Osoba ubezpieczona w KRUS, która z powodu stanu zdrowia nie może dalej pracować w gospodarstwie rolnym, może ubiegać się o rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy (rentę chorobową). Świadczenie przyznawane jest na stałe lub na czas określony – zależnie od rokowań do odzyskania zdolności do pracy.
Dla kogo renta?
O rentę mogą wystąpić rolnik, jego małżonka lub domownik, jeśli łącznie spełnią trzy warunki:
- mają orzeczoną całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie (trwałą lub okresową),
- wykazują wymagany, odpowiedni do wieku staż ubezpieczenia emerytalno-rentowego,
- niezdolność powstała w czasie podlegania temu ubezpieczeniu albo najpóźniej w ciągu 18 miesięcy od jego ustania.
Minimalny staż zależy od wieku, w którym powstała niezdolność: 1 rok (przed 20 r.ż.), 2 lata (20–22), 3 lata (22–25), 4 lata (25–30) oraz 5 lat (po 30 r.ż., przy czym okres ten musi przypadać w ostatnim dziesięcioleciu przed wnioskiem). Z wymogu z pkt 3 oraz z „5 lat w ostatnim dziesięcioleciu” zwolnione są osoby z co najmniej 25-letnim stażem ubezpieczeniowym i orzeczoną całkowitą niezdolnością. Gdy niezdolność wynika z wypadku przy pracy rolniczej lub choroby zawodowej, liczy się, by ubezpieczenie obejmowało dzień zdarzenia – bez względu na łączny staż.
Wniosek składa się do KRUS na formularzu KRUS SR-20 z załącznikami: KRUS-SR-21 (okresy ubezpieczenia), KRUS N-14 (zaświadczenie lekarskie) oraz ewentualnymi dokumentami z ZUS czy służby wojskowej. Po badaniu przez lekarza orzecznika KRUS wydaje decyzję. Od orzeczenia przysługuje odwołanie do komisji lekarskiej (14 dni), a następnie – od decyzji komisji – do sądu (miesiąc).
Niezdolność do pracy
Za całkowicie niezdolną do pracy w gospodarstwie uznaje się osobę, która na skutek naruszenia sprawności organizmu utraciła zdolność do osobistego wykonywania obowiązków rolniczych. Jeśli brak rokowań lub nie ma wskazań do przekwalifikowania, renta przysługuje na stałe; w przeciwnym razie – okresowo.
Wysokość renty oblicza się jak emeryturę rolniczą: z części składkowej i uzupełniającej. Część składkowa to 1% emerytury podstawowej za każdy rok ubezpieczenia (emerytura podstawowa: 1691,02 zł). Część uzupełniająca wynosi 95% emerytury podstawowej, a za każdy pełny rok ponad 20 lat przyjęty do części składkowej obniża się ją o 0,5% emerytury podstawowej – nie mniej jednak niż do 85%. Jeżeli wyliczona kwota jest niższa niż najniższa emerytura pracownicza, podnosi się ją z urzędu: do 1878,91 zł przy całkowitej niezdolności oraz do 1409,18 zł przy częściowej.
Czytaj też:
Złoto jak rakieta. Rekord cen i mocny zastrzyk dla rezerwCzytaj też:
Poczta Polska ostrzega przed oszustami. Znaleźli sprytny sposób na wyłudzenia