Zwyczaje Polaków dotyczące preferencji związanych z dokonywaniem płatności są przedmiotem nieustannej obserwacji sektora finansowego, zwłaszcza odpowiedzialnego za wdrażanie nowoczesnych technologii. To właśnie dzięki inicjatywom firm sektora FinTech (Financial Technology) wprowadzane są innowacyjne rozwiązania. Wielokrotnie rewolucjonizują dotychczasowe modele zachowań zarówno w zakresie dokonywania płatności, robienia zakupów, czy wymiany walut. Jak pokazują analizy i badania, stopień wykorzystania nowoczesnych rozwiązań w codziennych obowiązkach jest w Polsce znaczący. To z kolei sprawia, że zwiększa się liczba i jakość usług oferowanych przez rynek płatniczy. Przykładem jest chociażby ilość kart zbliżeniowych będących na wyposażeniu Polaków, rozwój płatniczych aplikacji mobilnych lub usług typu cashback.
Płatności kartą popularne jak nigdy
Jedną z czołowych instytucji, która regularnie monitoruje rynek płatności w naszym kraju, jest Narodowy Bank Polski. W najnowszym podsumowaniu dotyczącym liczby kart kredytowych czytamy, że w IV kwartale 2015 roku na wyposażeniu Polaków było ich ponad 35 milionów. Jak podliczyli statystycy z NBP, liczba kart zbliżeniowych stanowiła ponad 4/5 tej wartości, tj. blisko 28 milionów.
Dane z ostatnich lat wskazują również na rosnącą liczbę transakcji bezgotówkowych przy jednoczesnym wzroście ilości gotówki wypłacanej z bankomatów. Wynika to z faktu, że mimo tych przyzwyczajeń w wielu miejscach wciąż nie będziemy mieli możliwości, aby dokonać płatności kartą za codzienne zakupy, bilety czy przekąski. To z kolei sprawia, że musimy korzystać z bankomatów, których wedle wyliczeń NBP, w podanym okresie funkcjonowało w Polsce blisko 22 tysiące. Liczba ta nie może imponować, jeżeli weźmie się pod uwagę koncentrację tych urządzeń.
Większość z nich znajduje się bowiem w miastach, przy siedzibach placówek bankowych, centrach handlowych. Tymczasem wielu mieszkańców terenów wiejskich jest oddalona od najbliższego bankomatu o kilkanaście kilometrów. To skłania ludzi do poszukiwania alternatywnych usług, dzięki którym będą w stanie pozyskać gotówkę z konta bez konieczności trzymania przy sobie większej ilości środków lub podróżowania w poszukiwaniu najbliższej placówki banku lub bankomatu. W tej sytuacji bowiem tak ceniona przez Polaków wygoda i bezpieczeństwo, wynikające z możliwości regulowania płatności za pomocą kart kredytowych, nie jest w praktyce możliwa do zrealizowania.
Płacimy i wypłacamy
Przykładem usługi, która zdobywa w ostatnim czasie dużą popularność jest cashback, dzięki któremu można wypłacić gotówkę podczas płacenia kartą za zakupy. Aby z niego skorzystać, wystarczy wybrać się do najbliższego punktu handlowego czy usługowego, który akceptuje płatności kartami płatniczymi i świadczy usługę. Ich aktualna liczba oszacowana przez NBP w IV kwartale ubiegłego roku wynosiła 94 tysiące, zatem była cztery razy większa od liczby dostępnych bankomatów.
Na sieć tych punktów składają się zarówno wspomniane sklepy, jak i supermarkety, stacje benzynowe czy hotele. Rozwój tej usługi idealnie obrazują liczby w ciągu ostatnich dwóch lat. Według NBP, pod koniec 2014 roku powyższych punktów było blisko 72 tys., natomiast z końcem 2013 roku – ok. 30 tys. O popularności usługi cashback świadczy również dynamiczny wzrost liczby przeprowadzonych transakcji. W I kwartale 2015 roku odnotowano ich niemal 1,5 mln, a już w IV kwartale liczba ta wynosiła 2,2 mln.
Dane prezentowane w raportach NBP znajdują także odzwierciedlenie w analizach firmy Mobile Cross Media przeprowadzonych na zlecenie MasterCard. – Polacy są otwarci na innowacyjne formy płatności, co widać na przykładzie usługi „Płać i wypłacaj”, dzięki której posiadacze kart płatniczych mogą wypłacać środki z konta podczas płacenia kartą za zakupy – wyniki badania ocenia Kamila Kaliszyk z polskiego oddziału MasterCard Europe. – Jak wynika z badania otwartości polskich konsumentów na nowe formy płatności bezgotówkowych, niemal połowa respondentów, którymi są właściciele sklepów, zaobserwowała, że ich klienci częściej niż rok temu korzystali z usługi wypłaty gotówki przy dokonywaniu płatności kartą kredytową.
Ankietowani detaliści wskazali, że najczęściej wypłaty dotyczą kwot od 51 do 100 zł, chociaż często kwoty wypłat również przekraczają 150 zł. Jak wynika z badania, 72 proc. klientów wypłaca w ten sposób robiąc codziennie zakupy, a ponad 25 proc. dokonuje zakupu drobnych przedmiotów tylko w celu wypłacenia środków. Spośród osób korzystających z usługi, zdecydowana większość zna ją i sama pyta o możliwość wypłaty gotówki.