Gdy w 2004 r. Wielka Brytania otworzyła rynek pracy dla Polaków na Wyspy ruszyła fala emigrantów znad Wisły, poszukujących godziwego zarobku. Największe szanse na znalezienie zatrudnienia mieli wówczas budowlańcy i tzw. złote rączki, czyli fachowcy „od wszystkiego”.
W 2020 r. krajobraz rynku pracy wygląda zupełnie inaczej. Wielu współczesnym Polakom emigracja zarobkowa nie przyszłaby nawet do głowy, bo większe szanse zarobku i rozwoju czekają na nich online. Tym bardziej że przybywa dziedzin, w których wyręczają nas nowe technologie, a praca zdalna powoli staje się standardem – do czego wydatnie przyczyniła się pandemia COVID-19.
50 proc. zawodów niebawem zniknie
Zmiany są nieuchronne. Według raportu firmy McKinsey z 2017 r. 50 proc. istniejących zawodów może z powodzeniem zostać zautomatyzowanych. W przyszłości postęp technologiczny zapewne przyczyni się do likwidacji wielu kolejnych profesji, obecnie uznawanych za „niealgorytmizowalne”.
Nie znaczy to jednak, że większość z nas pozostanie bez pracy. W ostatnich latach powstało bowiem wiele nowych, nieznanych wcześniej specjalności.Przykłady? Coolhunter, analityk Big Data, UX designer czy choćby influencer. Popularność zyskują również profesje, które do niedawna miały charakter niszowy lub nawet „elitarny”, np. dietetyk lub trener personalny, ale przede wszystkim programista.
Jak zostać programistą?
Dziś może nim być praktycznie każdy, kto posiada odpowiedni poziom wykształcenia ogólnego oraz zdolność logicznego i analitycznego myślenia. Wystarczy odrobina determinacji i ukończenie profesjonalnego kursu programowania, by rozpocząć przygodę w branży o ogromnym potencjale rozwoju.
Warto przy tym mieć świadomość, że rynek pracy rozwija się jak nigdy dotąd i wciąż powstają nowe zawody – również, a nawet w szczególności w obszarze IT. Być może każdy z nas w przyszłości zostanie zmuszony do stawiania pierwszych kroków w nowej dziedzinie lub zdecyduje się na kurs w szkole programowania. Dlatego warto „rozpoznać temat” już teraz i zacząć rozwijać kompetencje, które będą coraz bardziej cenione przez pracodawców.
Oto 10 umiejętności i predyspozycji, które zapewnią ci sukces na rynku pracy w niedalekiej przyszłości
Kreatywność bez granic
Na polu kreatywności wciąż jesteśmy lepsi od maszyn. Ludzka wyobraźnia zdaje się nie mieć granic i rodzi najbardziej fantastyczne pomysły. Oczywiście na rynku pracy kreatywność nie polega na bujaniu w obłokach, ale wynajdywaniu twórczych rozwiązań i koncepcji przydatnych w rozwoju biznesu. O pojedynczych efektach na tym polu często decyduje „błysk”, pomysł, który ni stąd, ni zowąd wpada do głowy. Jednak na dłuższą metę zależą one od umiejętności elastycznego myślenia, łatwości kojarzenia faktów i zależności oraz „generowania” pomysłów adekwatnych do aktualnego zapotrzebowania.
Myśl krytycznie!
Umiejętność krytycznego myślenia to z pewnością cecha, którą warto w sobie wypracować. Przydaje się w różnych okolicznościach życiowych, a w życiu zawodowym bywa bezcenna. Nie chodzi oczywiście o to, by umiejętnie krytykować poczynania przełożonych. Raczej o to, by potrafić właściwie ocenić sytuację za pomocą logicznego myślenia, analizy danych czy zestawiania argumentów „za” i „przeciw”. Pracownik o „jasnym umyśle”, trafnie analizujący problemy i dostępne rozwiązania, to skarb, który może oszczędzić firmie wielu kosztów i pomnożyć jej zyski.
Jak rozwiązać złożony problem?
To pytanie, na które powinieneś być w stanie odpowiedzieć – jeśli chcesz czuć się pewnie na rynku pracy. Proste problemy już od dawna rozwiązują za nas maszyny. Algorytmy radzą sobie również ze złożonymi zagadnieniami, pod warunkiem, że są one dobrze zdefiniowane. Tymczasem ludzki umysł potrafi działać w oparciu o skrawki informacji z różnych dziedzin, często układając je w spójną całość. Dzięki temu umiemy tworzyć złożone „konstrukcje myślowe”, zaawansowane projekty lub rozwiązania dla zagmatwanych problemów, z którymi wciąż nie radzą sobie maszyny.
Pokochaj naukę!
Tym, czego przyszli poszukiwacze pracy powinni wystrzegać się najbardziej, jest intelektualne lenistwo. Choć automatyzacja zapewnia nam komfort życia w wielu aspektach, to jednak nie pozwala spocząć na laurach. By sprawnie zarządzać nowymi technologiami i sprawnie wykorzystywać je w rozwiązywaniu problemów, musimy nieustannie powiększać zakres swojej wiedzy. Dlatego tak ważna jest umiejętność oraz chęć ciągłej nauki i zdobywania nowych kompetencji.
Bez współpracy nie ma kołaczy
W globalnym świecie trudno być „solistą”, działającym poza obszarem społecznych interakcji. Tym bardziej, że złożoność realizowanych współcześnie projektów, np. w branży IT, wymaga współpracy w ramach dużych zespołów czy organizacji. Często są to środowiska o charakterze międzynarodowym wielokulturowym, które wymagają od pracowników zdolności adaptacji. Umiejętność nawiązywania kontaktu, wymiany informacji, słuchania ze zrozumieniem i elastyczność we współpracy to cechy, które są na wagę złota w tego typu zbiorowościach.
Lider potrzebny od zaraz
Umiejętność współpracy i „dogadywania się” z ludźmi nie kłóci się z kompetencjami przywódczymi, coraz bardziej cenionymi na rynku pracy. Wręcz przeciwnie! Liderzy zespołów powinni wykazywać się rozwiniętymi zdolnościami interpersonalnymi, bo tylko w ten sposób będą w stanie zmotywować zespół do efektywnego działania. A to jeden z głównych celów pracy na stanowiskach managerskich. Osoby o kompetencjach liderów, zdolne do wyznaczania ambitnych celów, podejmowania mądrych decyzji i szybkiego reagowania na nowe sytuacje nigdy nie będą narzekać na brak ofert pracy.
Zrozumieć emocje
Emocje to dziedzina, z którą maszyny wciąż nie radzą sobie najlepiej (na szczęście?). Zdolność ich wyrażania, rozumienia i reagowania na nie w odpowiedni sposób określana jest mianem inteligencji emocjonalnej (EQ). Często idzie ona w parze z inteligencją społeczną, czyli umiejętnością rozumnego postępowania w relacjach międzyludzkich. Kompetencje z obu tych zakresów mają coraz większe znaczenie na rynku pracy. Nie tylko dlatego, że ułatwiają współdziałanie w grupie i zarządzanie zespołami, ale również rozumienie oczekiwań klientów.
Bez znajomości technologii ani rusz
Z nowymi technologiami mamy do czynienia na każdym kroku. Na szczęście nie musimy być „umysłami technicznymi”, by sprawnie się nimi posługiwać. Wystarczy zainteresowanie i praktyka. Współcześnie na zastosowaniu nowych technologii opiera się rozwój większości gałęzi biznesu. Osoby ciekawe nowinek technicznych, chętnie zapoznające się z nowymi rozwiązaniami z zakresu IT, z pewnością znajdują się w bardziej korzystnej sytuacji zawodowej niż „neoluddyści”, którzy z wrogością patrzą na postęp cywilizacji technicznej.
Poznawczo elastyczni mają przewagę
Elastyczność poznawcza to termin, który będzie zyskiwał na popularności. Stanowi ona jedną z tzw. funkcji wykonawczych umysłu, które sterują procesami poznawczymi. Odpowiada za zdolność płynnego „poruszania się” między procesami myślowymi, a także równoczesnego (niekoniecznie w dosłownym sensie) analizowania wielu konceptów. Elastyczność poznawcza bywa kojarzona z wielozadaniowością (multitaskingiem), czyli umiejętnością podejmowania działań w różnych obszarach w krótkich odstępach czasu. To kompetencja szczególne ważna na stanowiskach związanych z zarządzaniem i koordynowaniem złożonych procesów.
Transdyscyplinarni znajdą pracę
Żyjemy w czasach specjalizacji, ale patrzymy na świat coraz bardziej holistycznie. Wielu problemów, z którymi mamy współcześnie do czynienia, nie da się rozwiązać w ramach jednej dyscypliny badawczej czy branży. Dlatego fachowcy, którzy łączą kompetencje z różnych dziedzin i potrafią sprawnie poruszać się w różnych obszarach są bezcenni na rynku pracy. Nie trzeba jednak posiadać trzech doktoratów, by odnieść sukces zawodowy. Warto natomiast mieć konkretną specjalizację i chęć rozwijania nowych umiejętności. Wydatnie pomaga w tym otwarty umysł i ciekawość poznawcza.